Sivrisinek Isırıkları Hakkında Her Şey
Sivrisinek ısırıkları acı verebilir; kırmızıdırlar, kaşınırlar ve kaybolmaları yıllar alabilir. Daha da sıkıcı olan ise; sivrisinekler aslında birkaç hastalığı bulaştırabilirler.
Dang humması, sıtma, Zika virüsü, Batı Nil virüsü ve Chikungunya ateşi, bu böceklerin insanlara bulaştırabileceği sivrisinek kaynaklı hastalıklardan sadece birkaçıdır. Bu yazıda, sivrisinek ısırıklarıyla ilgili tüm ayrıntıları sizinle paylaşacağız: neden ısırırlar, kimi ısırırlar ve riski nasıl azaltabilirsiniz.
Sivrisinekler neden ısırır?
Başlamadan önce, tüm sivrisineklerin ısırmadığını açıklığa kavuşturmalıyız. Yaklaşık 3500 sivrisinek türü vardır ve bunlardan sadece üçü kan emer: Anofel, Culex ve Aedes.
Aynı şekilde sadece dişi sivrisineklerin ısırdığını düşündüğümüzde bu sayı daha da azalmaktadır. Dişilerin yumurta üretmek ve bırakmak için proteinlere ihtiyaçları vardır, bu nedenle bu beslenme ihtiyacını karşılamak için kanımızı emerler.
Genel olarak, dişi bir sivrisinek tek bir beslenmeden sonra 30 ila 300 yumurta bırakabilir. Daha fazla yumurta üretmesi için daha fazla kan emmesi gerekir.
Erkek sivrisinekler besinlerini nektardan ve bitkilerdeki diğer sıvılardan aldıkları için ısırmazlar. Dişiler kan emmeden de yaşayabilir, ancak yukarıda bahsedilen üç türün üremeleri için mecburidir.
Sivrisinek ısırıkları neden kaşınır?
Sivrisinek sizi ısırdığında, ağzındaki keskin bir iğne ile deriye nüfuz eder ve bölgeye tükürük enjekte eder. Bu, kanın pıhtılaşmasını durdurur ve sivrisineğin kanı daha verimli şekilde emmesini sağlar. Bağışıklık sisteminiz böceğin tükürüğündeki kimyasallara tepki verir ve bu da kızarıklık, şişme ve kaşıntı gibi farklı reaksiyonlara neden olabilir.
Bu semptomlar daha yaygın olanlardan bazıları olsa da çocuklar, bağışıklık sistemi zayıflamış kişiler ve daha önce sivrisinek tarafından ısırılmamış yetişkinler, sivrisinek ısırıklarına karşı daha güçlü tepkiler verme eğilimindedir. Bu daha şiddetli semptomlar, ateş ve kronik ürtikeri içerebilir.
Daha fazlasını keşfedin: Vücut Isısı İle Ateş Arasındaki İlişki
Sivrisinekler bazılarını diğerlerine tercih eder mi?
Ne kadar adaletsiz olursa olsun, cevap evet, sivrisineklerin de tercihleri vardır. Bazı araştırmalar, nüfusun % 20’sinin sivrisineklerce karşı konulamaz olduğunu göstermektedir. Benzer şekilde, böcekbilimciler sizi bu böcekler için daha çekici hale getirebilecek başka faktörleri keşfettiler.
Aşağıda, sizi bir sivrisineğin en sevdiği atıştırmalık haline getirebilecek en yaygın faktörlerden bazılarını okuyun.
1. Kıyafet rengi
Sivrisinekler avlarını bulmak için görüşlerini kullanırlar. Araştırmalar, siyah, yeşil ve kırmızı gibi daha koyu renklere daha çok ilgi duyduklarını buldu. Başka bir deyişle, bu renkleri giyiyorsanız, büyük olasılıkla tonlarca sivrisinek ısırıklarının hedefi olacaksınız.
2. Kan grubu
Daha önce de bahsettiğimiz gibi dişi sivrisinekler, yumurta üretmek için kanda bulunan proteinlere bağımlıdır, bu nedenle belirli kan türlerine düşkün olmaları şaşırtıcı değildir. Bir çalışmada, entomologlar, sivrisineklerin kan grubu O olan kişileri, A kan grubuna göre iki kat daha çekici bulduklarını, kan grubu B olanların ise sivrisinekler tarafından en az tercih edildiğini gözlemlediler.
3. Nefesteki karbondioksit
Sivrisinekler nefes verdiğimizde açığa çıkardığımız karbondioksiti koklayabilir. Bu nedenle, ne kadar çok nefes verirsek, sivrisinek ısırıklarına karşı o kadar savunmasız oluruz. Bununla birlikte, bir dahaki sefere yürüyüşe çıktığınızda veya dışarıda koşarken sivrisineklerle savaşmaya hazırlanın.
Bu, neden sık sık böceğin kafanızın etrafında aralıksız vızıldamasını duyduğunuzu açıklar; nefesinize çekiliyorlar!
4. Kan ve vücut ısısının kimyasal bileşimi
Sivrisinekler ayrıca laktik asit, ürik asit, amonyak ve terle salınan diğer kan bileşenlerini koklayarak avlarını tespit edebilirler. Ek olarak, bu böcekler daha yüksek vücut sıcaklıklarına sahip insanları tercih ederler.
Bu şekilde, aktif bir yaşam tarzı sürdürmek, kanınızdaki daha yüksek laktik asit miktarı ve daha yüksek vücut sıcaklığı nedeniyle sizi sivrisinek ısırıklarına daha yatkın hale getirebilir. Bununla birlikte, kanda ürik asit ve diğer bileşenlerin ne kadar salgılanacağı ile ilgili olarak devreye giren genetik faktörler vardır.
5. Derideki bakteriler
Bilimsel araştırmalar, ciltte bulunan bakteri türü ve miktarının bizi sivrisinek ısırıklarına karşı daha duyarlı hale getirebileceğini göstermiştir. En karşı konulamaz av, daha yüksek miktarda belirli cilt mikroplarına sahip olanlardır.
Bu, neden sivrisineklerin bu kadar çok ayak ve ayak bileklerini ısırdığını açıklamaya yardımcı olabilir, çünkü bu bölge bir bakteri fosseptiği.
6. Hamilelik
Araştırmalar, hamile kadınların sivrisinek tarafından ısırılma olasılığının hamile olmayan kadınlara göre daha yüksek olduğunu gösteriyor. Bunun nedeni, hamilelik sırasında kadınların yaklaşık % 21 daha fazla karbondioksit salması ve vücut sıcaklıklarının önemli ölçüde daha yüksek olmasıdır.
7. Bira içmek
2002’de yapılan bir çalışma, alkol tüketimini daha yüksek sivrisinek ısırması oranlarıyla ilişkilendirdi. Araştırmacılar, bira içenlerin bira içmeyenlere göre sivrisineklere daha çekici geldiği sonucuna vardı.
Sivrisinek ısırıkları önlenebilir mi?
Sivrisinekler tarafından hiç ısırılmamak için değiştiremeyeceğiniz bazı şeyler olsa da, rahatsızlığınızı azaltmak için atabileceğiniz bazı adımlar vardır. Ve daha da iyisi, sivrisinek kaynaklı bir hastalığa yakalanma riskini azaltabilirsiniz. Sivrisinek ısırıklarından kaçınmak için bazı hızlı ipuçları:
- Böcek kovucu kullanın.
- Mümkünse uzun kollu giysiler, pantolonlar ve çoraplar giyin.
- Parlak renkli giysiler seçin.
- Şafakta ve alacakaranlıkta dışarı çıkmaktan kaçının çünkü bunlar sivrisinekler için en yoğun saatlerdir.
- Bahçenizi, durgun su bulunan herhangi bir yer gibi sivrisineklerin yumurta bırakabileceği ortamlardan temizleyin.
- Sivrisineklerin evinize girmesini engellemeye çalışın.
Daha fazlasını keşfedin: Sivrisinek Isırığı İçin Ev Yapımı Merhemler
Bazı insanlar diğerlerinden daha savunmasızdır
3500 sivrisinek türünden sadece üçü kan emer. Dahası, sadece dişi sivrisinekler, yumurta üretmek ve bırakmak için gereken besinleri almak için ısırır.
Yine, bazı insanlar sivrisineklere diğerlerinden daha çekici gelir. Bu gruplar arasında hamile kadınlar, bira içenler, kan grubu 0 olan kişiler, egzersiz yapmaktan hoşlananlar ve ciltlerinde belirli bakteri türleri bulunan kişiler bulunmaktadır. Bu faktörlerden bazılarının değiştirilmesi kolay olmasa da, yukarıdaki tavsiyelere uyarak riski en aza indirebilirsiniz.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Ellwanger, J., da Cruz Cardoso, J., & Chies, J. (2021). Variability in human attractiveness to mosquitoes. Current Research in Parasitology & Vector-Borne Diseases, 1. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2667114X21000522
- Guelbeogo, W., Gonçalves, B., Grignard, L., Bradley, J., Serme, S., Hellewell, J.,… & Drakeley, C. (2018). Variation in natural exposure to anopheles mosquitoes and its effects on malaria transmission. Elife, 7, e32625. https://elifesciences.org/articles/32625
- Lefèvre, T., Gouagna, L. C., Dabiré, K. R., Elguero, E., Fontenille, D., Renaud, F., … & Thomas, F. (2010). Beer consumption increases human attractiveness to malaria mosquitoes. PloS one, 5(3). https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0009546&utm_source=ground.news&utm_medium=referral
- Minard, G., Mavingui, P., & Moro, C. (2013). Diversity and function of bacterial microbiota in the mosquito holobiont. Parasites & vectors, 6, 1-12. https://parasitesandvectors.biomedcentral.com/articles/10.1186/1756-3305-6-146
- Pollard, E. J., Russell, T. L., & Burkot, T. R. (2019). Maximising mosquito collections from barrier screens: the impacts of physical design and operation parameters. Parasites & vectors, 12, 1-9. https://parasitesandvectors.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13071-019-3291-4
- Shirai, Y., Funada, H., Takizawa, H., Seki, T., Morohashi, M., & Kamimura, K. (2004). Landing preference of Aedes albopictus (Diptera: Culicidae) on human skin among ABO blood groups, secretors or nonsecretors, and ABH antigens. Journal of Medical Entomology, 41(4), 796-799. https://academic.oup.com/jme/article/41/4/796/885285?login=false
- Syed, Z., & Leal, W. (2007). Maxillary palps are broad spectrum odorant detectors in Culex quinquefasciatus. Chemical senses, 32(8), 727-738. https://academic.oup.com/chemse/article/32/8/727/582788?login=false
- Verhulst, N. O., Weldegergis, B. T., Menger, D., & Takken, W. (2016). Attractiveness of volatiles from different body parts to the malaria mosquito Anopheles coluzzii is affected by deodorant compounds. Scientific reports, 6(1). https://www.nature.com/articles/srep27141