Bilimsel Kanıtlarıyla Birlikte En İyi 6 Tıbbi Bitki

Çeşitli bilimsel araştırmalar bazı bitkilerin tıbbi özelliklerini kanıtlamıştır. Bundan dolayı bu bitkiler şu an bazı sağlık problemleri karşısında destekleyiciler olarak değerlendirilmektedir. Bunları öğrendiniz mi?
Bilimsel Kanıtlarıyla Birlikte En İyi 6 Tıbbi Bitki

Tarafından yazılmıştır Daniela Echeverri Castro

Son Güncelleme: 16 Eylül, 2022

Bilimsel kanıtı olan pek çok çeşitte tıbbi bitki vardır. Yani; bu bitkilerin bileşenleri ve özellikleri profesyoneller tarafından incelenmiştir ve bazı hastalıkların tedavisinde yardımcı katkı olarak potansiyele sahip olduklarını belirlenmiştir.

Hatta, İleri Derece Farmasötik Teknoloji & Araştırma Dergisinde yayınlanan bir makalede belirtildiği üzere, elzem kabul edilen pek çok ilaç, bitki kaynaklı özlerden yapılır. Buna rağmen, bazı insanlar hala bitkilerin doğal hallerindeki uygulamalarına değer vermektedir.

Peki hangileri en popüler olanlardır? Öğrenmek için okumaya devam edin!

Bilimsel Kanıtı Olan Tıbbi Bitki Türleri

Geleneksel olarak, bitkiler eski zamanlardan beri çeşitli hastalıkların semptomlarını tedavi etmek için kullanılmıştır. Sonuç olarak, zamanla kendilerine atfedilen özellikleri test etmek için bilimsel çalışmalar yapılmıştır.

Aynı şekilde, araştırmalar hangi dozlarda güvenli olduklarını, hangilerinin yan etkilere neden olabileceğini ve hangi durumlarda kontrendike olduklarını belirlemeye yardımcı olmuştur. Liste oldukça kapsamlı olmasına rağmen, ilerleyen bölümde 6 ana tıbbi bitki ve bilimsel kanıtlarını sizlerle paylaşacağız.

1. Papatya

Bir fincan papatya çayı.
İnsanlar birçok patolojik durumda tedavileri tamamlamak için papatyayı infüzyon olarak kullanırlar.

Bu, pek çok uygulama alanına sahip olan bir tıbbi bitkidir. Moleküler Tıp Raporlarında yayınlanan bir makalede belirtildiği gibi; ana kullanımları anksiyete, stres ve mide problemlerinin giderilmesi ile ilgilidir. Bununla birlikte, bazı insanlar bu bitkiyi ağrı ve cilt problemleri için de kullanır.

Bitki; küçük, papatya benzeri çiçekleri ile ünlüdür. Genellikle iki çeşitte bulunur: “Alman papatyası” ve “Roma papatyası”. Genellikle bir infüzyon olarak kullanılır, ancak diğer sunumlarının yanı sıra uçucu yağ ve öz formlarında da bulunabilir.

Elektronik Hekim Dergisinde yayınlanan bir inceleme, bunu “çok amaçlı bir bitki” olarak listeler çünkü kanıtlar, anti-enflamatuvar, anti-mikrobiyal, anti-depresan, anti-diyare, hepatoprotektif ve anti-diyabetik özelliklere sahip olduğunu belirlemiştir. Kullanımlarından bazıları şunlardır:

  • Diz osteoartriti
  • Ülseratif kolit
  • Adet öncesi sendromu
  • Gastrointestinal bozukluklar
  • Anksiyete ve stres

Yan etkilere neden olur mu? Kontrendikasyonları var mıdır?

Çoğu sağlıklı yetişkin için doktorlar bu bitkiyi güvenli olarak değerlendirir. Ancak uzmanlar aşırı tüketimden kaçınmanızı tavsiye etmektedir. Ayrıca, alerjik reaksiyonlar ve antikoagülanlar ile etkileşimine dair raporlar da vardır.

2. Lavanta

Lavanta, bilimsel kanıta sahip olan en popüler ve yaygın bitkilerden bir tanesidir. Kişinin stres ve anksiyete semptomlarını azaltmasına olanak sağlayan anksiyolitik aktiviteleri sayesinde özellikle yararlıdır. Ruh Sağlığı Klinisyeninde yayınlanan bir çalışma bu özellikleri desteklemekte ve olumlu bir etkinlik ve güvenlik profiline sahip olduğunu belirtmektedir.

İçerdiği doğal yağlar kadar bitkisel sunumları da bağımlılığa ya da önemli yan etkilere neden olmaksızın anksiyete bozukluklarının tedavisine destek olur. Bu amaç için başvurusu Avrupa İlaç Ajansı (EMA) tarafından bile onaylanmıştır.

Diğer olası kullanımlar şunları içerir:

  • Antibakteriyel ve antifungal olarak
  • Düz kas gevşetici (gaz giderici)
  • Sakinleştirici ve antidepresan
  • Yanık ve böcek ısırıklarında cilt yatıştırıcı.

3. Ekinezya

Uzmanlar ve halk, ekinezya ilaçlarını oldukça iyi bilir. Çarpıcı mor çiçeklerinin ötesinde, insanlar bu bitkiyi bağışıklık sistemini güçlendirmek ve sağlığı iyileştirmek için çaylar, meyve suları ve özler şeklinde kullanırlar.

Bu nedenle, Farmakognozi İncelemeleri dergisinde yapılan bir çalışma, bunun bağışıklık sistemini uyarıcı ve anti-enflamatuvar özelliklere sahip bir bitki olduğunu vurgulamaktadır.

Daha doğrusu, insanlar bunu grip, soğuk algınlığı ve solunum sisteminde gerçekleşen diğer koşulları tedavi etmek için kullanırlar. Benzer şekilde, diğer hastalıkların yanı sıra diş ağrısı, bağırsak ağrısı, cilt rahatsızlıkları ve artrit durumlarında da ağrı kesici görevi görür.

Olası yan etkileri ile ilgili olarak bazı tartışmalar vardır. Bazı denemeler güvenli olduğu sonucuna varırken, diğerleri karın ağrısı ve alerji gibi olumsuz reaksiyonlara neden olabileceğini belirlemiştir. Bu nedenle, bu bitkiyi dikkatli bir şekilde kullanın.

4. Japon Eriği (Ginkgo Ağacı)

Bilimsel kanıta sahip olan tıbbi bitki listesinde Ginkgo Biloba, birçok tıbbi kullanımı ile tanınır. Doğu tıbbında yaygın olarak kullanılan bir bitkidir; hem kapsül şeklinde, hem tablet, ekstrakt, yaprak ve daha fazlası olarak kullanılır.

Yaşlanma ve Hastalık dergisinde yayınlanan bir araştırma gibi son araştırmalar, bitkinin yaşa bağlı bozuklukların önlenmesinde bir müttefik olarak potansiyel gösterdiğini göstermektedir. Demans riskini azaltarak özellikle beyin sağlığına yardımcı olduğu görülmektedir.

Öte yandan, İlaç Tasarımı, Geliştirme ve Terapi dergisinde yayınlanan bir araştırma, ginkgo’nun ayrıca tip 2 diyabet tedavisine katkıda bulunan bileşenler içerdiğini belirlemiştir. Buna rağmen, araştırmacıların bitkinin güvenliğini ve etkinliğini değerlendirmek için daha fazla çalışma yürütmesi gerekmektedir.

Şimdiye kadar, aşağıdakiler gibi olası yan etkiler kaydedilmiştir:

  • Karaciğer enzimlerini kontrol etmeyi gerekli kılan karaciğer hastalığı ortaya çıkarabilir
  • Antikoagülan ilaçlar ve diğer ilaçlar ile etkileşime girer
  • Tohumları yutulursa zehirlidir
  • Uzmanlar, uzun süreli aşırı kullanımını artan tiroid sorunları ve karaciğer kanseri riski ile ilişkilendirir (sıçanlarda gözlenmiştir)
  • Son olarak, bazı insanlarda baş ağrısına, sindirim rahatsızlığına, baş dönmesine ya da alerjik reaksiyonlara neden olur.

5. Sarı Kantaron

Bazı insanlar sarı kantaronu “koyun kıran” adı ile bilirler. Antidepresan ve anksiyolitik fonksiyonları olduğu için sakinleştirici etkisi olan bir bitkidir. Özellikle, Sistematik İncelemeler’de yayınlanan bir inceleme makalesinde belirtildiği gibi, hiperisin ve hiperforin içerir.

Bu maddeler, antidepresan potansiyeline sahip aktif maddelerdir ve diğer şeylerin yanı sıra anksiyetenin giderilmesine de yardımcı olurlar. Ayrıca antibakteriyel ve anti-enflamatuvar etkileri de vardır ve menopoz semptomlarına karşı kullanılır.

Genel olarak, bazı yan etkiler aşağıdaki gibidir:

  • İlaç etkileşimi
  • Huzursuzluk
  • Yanma ve karıncalanma hissi
  • Baş dönmesi
  • Işığa duyarlılık
  • Sinirlilik
  • Mide rahatsızlığı
Sarı kantaron bitkisi.
Sarı kantaron, depresyon ve anksiyete gibi duygudurum bozuklukları için yararlı olabilir.

6. Tıbbi Nane

Bilimsel kanıtlara sahip olan en iyi tıbbi bitki türlerinden bahsederken tıbbi naneyi dışarıda bırakamayız. Özellikleri nedeniyle dünya çapında en yaygın olan ve kullanılan bitkisel maddelerden bir tanesidir. İnsanlar bu bitkiyi sindirim sistemindeki rahatsızlıkları yatıştırmak için, baş ağrıları için ve solunum sistemi hastalıklarında kullanma eğilimindedir.

Bu bağlamda, Fitoterapi Araştırmalarında yayınlanan bilimsel bir makale, nane yapraklarının, rosmarinik asit ve asimilasyonu sağlığın korunmasına yardımcı olan çeşitli flavonoidler gibi fenolik bileşenleri konsantre ettiğini belirtmektedir. Anti-enflamatuvar, antioksidan, antimikrobiyal, analjezik ve immünomodülatör aktiviteye sahiptir.

Genel olarak, ılımlı bir şekilde kullanılması çoğu sağlıklı yetişkin için güvenlidir. Bununla birlikte, fazlası rahatsız edici olabilir. Ayrıca bu bitki bazı ilaçlarla etkileşime girebilir; bu nedenle, ilaç ile tedavi görüyorsanız, en iyisi nane ilaçlarını denemeden önce doktorunuza danışmaktır.

Bu yazımız da ilginizi çekebilir: Eşek Arısı Sokması İçin Ev Yapımı Çözümler

Bilimsel Kanıtlara Sahip Tıbbi Bitki Türlerini Dikkatli Bir Şekilde Alın

Bilim, yukarıda bahsedilen bitkilerin pek çok özelliğini kanıtlamıştır. Ancak bu, onları hastalıklara karşı ilk tedavi seçeneği olarak kullanabileceğimiz anlamına gelmemektedir. Çoğu zaman, sadece belirli rahatsızlıkların semptomlarını azaltmak için birer tamamlayıcıdırlar.

Buna rağmen, etkileri geçici olma eğilimindedir ve her zaman kişinin beklediği gibi değildir. Ancak, kanıtlar pek çok insan için faydalı olabileceklerine işaret etmektedir. Bu nedenle, herhangi bir kontrendikasyon bulunmuyorsa bunlara bir şans vermeye değerdir.

Şüpheye düştüğünüzde, tavsiye almak için doktorunuz ile konuşun.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Veeresham C. Natural products derived from plants as a source of drugs. J Adv Pharm Technol Res. 2012;3(4):200-201. doi:10.4103/2231-4040.104709
  • Srivastava JK, Shankar E, Gupta S. Chamomile: A herbal medicine of the past with bright future. Mol Med Rep. 2010;3(6):895-901. doi:10.3892/mmr.2010.377
  • Miraj S, Alesaeidi S. A systematic review study of therapeutic effects of Matricaria recuitta chamomile (chamomile). Electron Physician. 2016;8(9):3024-3031. Published 2016 Sep 20. doi:10.19082/3024
  • Reider N, Sepp N, Fritsch P, Weinlich G, Jensen-Jarolim E. Anaphylaxis to camomile: clinical features and allergen cross-reactivity. Clin Exp Allergy. 2000 Oct;30(10):1436-43. doi: 10.1046/j.1365-2222.2000.00902.x. PMID: 10998021.
  • Segal R, Pilote L. Warfarin interaction with Matricaria chamomilla. CMAJ. 2006;174(9):1281-1282. doi:10.1503/cmaj.051191
  • Malcolm BJ, Tallian K. Essential oil of lavender in anxiety disorders: Ready for prime time?. Ment Health Clin. 2018;7(4):147-155. Published 2018 Mar 26. doi:10.9740/mhc.2017.07.147
  • López V, Nielsen B, Solas M, Ramírez MJ, Jäger AK. Explorando los mecanismos farmacológicos del aceite esencial de lavanda ( Lavandula angustifolia ) en los objetivos del sistema nervioso central.
  • Manayi A, Vazirian M, Saeidnia S. Echinacea purpurea: Pharmacology, phytochemistry and analysis methods. Pharmacogn Rev. 2015;9(17):63-72. doi:10.4103/0973-7847.156353
  • Barrett B. Medicinal properties of Echinacea: a critical review. Phytomedicine. 2003 Jan;10(1):66-86. doi: 10.1078/094471103321648692. PMID: 12622467.
  • Zuo W, Yan F, Zhang B, Li J, Mei D. Advances in the Studies of Ginkgo Biloba Leaves Extract on Aging-Related Diseases. Aging Dis. 2017;8(6):812-826. Published 2017 Dec 1. doi:10.14336/AD.2017.0615
  • Aziz TA, Hussain SA, Mahwi TO, Ahmed ZA, Rahman HS, Rasedee A. The efficacy and safety of Ginkgo biloba extract as an adjuvant in type 2 diabetes mellitus patients ineffectively managed with metformin: a double-blind, randomized, placebo-controlled trial. Drug Des Devel Ther. 2018;12:735-742. Published 2018 Apr 5. doi:10.2147/DDDT.S157113
  • Zhang L, Mao W, Guo X, et al. Ginkgo biloba Extract for Patients with Early Diabetic Nephropathy: A Systematic Review. Evid Based Complement Alternat Med. 2013;2013:689142. doi:10.1155/2013/689142
  • Hashiguchi M, Ohta Y, Shimizu M, Maruyama J, Mochizuki M. Meta-analysis of the efficacy and safety of Ginkgo biloba extract for the treatment of dementia. J Pharm Health Care Sci. 2015;1:14. Published 2015 Apr 10. doi:10.1186/s40780-015-0014-7
  • Apaydin EA, Maher AR, Shanman R, et al. A systematic review of St. John’s wort for major depressive disorder. Syst Rev. 2016;5(1):148. Published 2016 Sep 2. doi:10.1186/s13643-016-0325-2
  • Grube B, Walper A, Wheatley D. St. John’s Wort extract: efficacy for menopausal symptoms of psychological origin. Adv Ther. 1999 Jul-Aug;16(4):177-86. PMID: 10623319.
  • McKay DL, Blumberg JB. A review of the bioactivity and potential health benefits of peppermint tea (Mentha piperita L.). Phytother Res. 2006 Aug;20(8):619-33. doi: 10.1002/ptr.1936. PMID: 16767798.
  • Nath SS, Pandey C, Roy D. A near fatal case of high dose peppermint oil ingestion- Lessons learnt. Indian J Anaesth. 2012;56(6):582-584. doi:10.4103/0019-5049.104585

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.