Klostrofobi: Bilmeniz Gereken Her Şey

Klostrofobi, bir yerde kapalı ya da kilitli kalmaya karşı duyulan şiddetli korkudur. Bundan muzdarip olanlar için rahatsızlık ve endişeye neden olur. Bu konuda bilmeniz gereken her şeyi bu yazıda anlatacağız.

Asansöre binmek yerine altı kat yukarı çıkmayı tercih etmek. Otobüs veya metro kullanmaktan kaçınmak. Bunlar, kapalı alan korkusu nedeniyle klostrofobisi olan kişilerin sahip olduğu davranışlardan bazıları olabilir.

İlk bakışta bu korku hayatımızı etkilemiyor gibi görünebilir. Ne de olsa, otobüsün yerini bir bisiklet alabilir, asansör kullanımıysa yürümeyle değiştirilebilir.

Bununla birlikte, bu fobi ilerleyip diğer benzer durumlara yayılmakla kalmaz, aynı zamanda hayatınızda önemli sınırlamalar ve olmayı seçtiğiniz kişi olma özgürlüğünün olmamasına da neden olabilir. Bu, sizi kendi yaşamınızda koşullara maruz kalan pasif bir konuma sınırlamakla tehdit eden bir korkudur.

Bunu akılda tutarak, klostrofobinin ne olduğuna ve bu konuda neler yapılabileceğine daha yakından bakalım.

Klostrofobi nedir?

Tüm fobiler gibi, klostrofobi, fobik nesne veya uyaranın varlığı veya beklentisiyle tetiklenen aşırı ve mantıksız bir korkudur. Bu özel durumda, durumsal bir fobi ve dışarı çıkma veya kaçmada zorluk yaratan kapalı bir yerde olma veya kalma korkusudur.

Klostrofobinin asansör gibi kapalı, kompakt alanlarla sınırlı olduğunu düşünebilsek de, farklı biçimler alabilir ve çeşitli durumlarda tanımlanabilir. Bunun nedeni, fobisi olan kişinin herhangi bir durumu korkulan uyaranla ilişkilendirebilmesidir. Örneğin, bir tünelde, bir uçakta, hatta soyunma odasında veya toplu taşıma araçlarında meydana gelebilir.

Bir fobiden muzdarip olanlar için en büyük zorluklardan biri kaçınmadır. Korktukları şeyle doğrudan veya dolaylı olarak bağlantılı belirli durumlardan kaçınmaya başlarlar. Bu nedenle, günlük yaşamları genellikle büyük ölçüde etkilenir.

Bir fobi, olumlu pekiştirme yoluyla da korunabilir. Örneğin, bir kişi “ihtiyaçlarını” karşılamak için çok çaba sarf edebilir ve belirli başa çıkma stratejilerine bağımlı hale gelebilir. Bu olduğunda, durum üzerinde bir miktar kontrolleri olduğu hissine kapılırlar. Ancak bu , kişinin kendisini belirli deneyimlerden mahrum bırakması bedeliyle gelir.

Öte yandan, kişinin korkusu, fiziksel zarar görmek veya başkalarının önünde kendini aptal yerine koymak olabilir. Aslında klostrofobi, agorafobik klinik tablonun bir parçası olarak da ortaya çıkabilir.

Klostrofobinin belirtileri

Bir mekanda kapalı kalma korkusunun bazı belirtileri şunlardır:

• Terlemek
• Sinirlilik ve anksiyete
• Nefes almada zorluk
• Taşikardi veya hızlı kalp atışı
• Artan kan basıncı
• Baş dönmesi ve baş ağrısı

Ayrıca, fobilerin genellikle kaygı, depresyon ve panik atak gibi diğer rahatsızlık türleri ile birlikte ortaya çıktığını akılda tutmak önemlidir. Bu nedenle, onları görmezden gelmeniz veya önemsiz olarak görmeniz tavsiye edilmez.

Klostrofobi ile nasıl başa çıkılır

Fobilerle başa çıkmak için uygulanabilecek farklı teknikler ve egzersizler vardır. Terapi söz konusu olduğunda, bilişsel-davranışçı terapi, klostrofobisi olan kişiler için oldukça başarılıdır.

Önerilen diğer bazı teknikler şunlardır:

• Gevşeme: Kişi, yaşadığı kaygıyı azaltmak için nefes almayı ve sakinleşmeyi öğrenmelidir. Ayrıca, yüksek bir sayıdan geriye doğru sayma gibi egzersizler de yardımcı olabilir. Bunun nedeni, kişiyi rahatsız edici bir durumdan uzaklaştırabilmeleridir. Buna ek olarak, bazı insanlar rahatlamak ve ihtiyaç duyduklarında ellerine alıp tekrar etmek için yatıştırıcı ifadeler yazarlar.
• Psikoeğitim: Bu, herhangi bir tedavinin önemli bir parçasıdır, çünkü hastaya nelerden muzdarip olduğunu açıklar ve güçlendirmeyi ve başa çıkma kaynakları sağlamayı amaçlar. Burada amaç, zamanında müdahale edebilmek için kaygının ne zaman ortaya çıkmaya başladığını öğrenmek, tahmin etmek ve tespit etmektir.
• Katılımcı modelleme, uzmanların kişiye adım adım bir kılavuz kullanarak hangi davranış veya davranışları gerçekleştirmesi gerektiğini göstererek kullandığı başka bir tekniktir.
• Maruz bırakma: Bu, klostrofobiyi tedavi etmeye yönelik aşamalı yaklaşımın son adımlarından biridir. En etkili tekniklerden biri olarak kabul edilir. Bu amaçla, bir kişi, hastanın maruz kalmayı kabul etmesini aşamalı olarak sağlamak ve onu başlangıçtan itibaren tahammül edilmesi zor bir duruma maruz bırakmamak için bir korku hiyerarşisini ele almak için genellikle bir terapistle birlikte çalışır. Bu, endikasyonlarla rehberlik etmek için bir terapist eşliğinde en iyi şekilde yapılır. Ancak amaç, kişinin bu deneyimleri yavaş yavaş içselleştirmesi ve kendi yaşamında uygulamasıdır. İlk tepki genellikle korktuğumuz bir şeyden kaçmaktır. Ancak, orada kalmak, egzersizleri uygulamak ve kaygının yavaş yavaş nasıl azalmaya başladığını gözlemlemek önemlidir.

Kaygı ile çalışmak bir süreçtir

Fobiler farklı derecelerde ilerleme ve karmaşıklık sunabilir. Örneğin yılan fobisi olanlar, kırsal kesimde ya da yılanların çok olduğu bir bölgede yaşamadıkları sürece günlük yaşamlarında büyük bir zorluk ya da engel yaşamazlar.

Ancak kan fobisi olanlar günlük hayatlarını biraz daha karmaşık bulabilirler. Bu yüzden fobilere hak ettikleri ilgiyi vermek önemlidir. Ne kadar erken müdahale ederseniz, prognoz o kadar iyi ve mükemmel bir yaşam kalitesi elde etmek o kadar kolay olur.

Mesele, kaygıyı ortadan kaldırmak yerine onunla başa çıkmayı ve onu yönetmeyi öğrenmektir. Klostrofobi gibi fobilerin üstesinden gelmek söz konusu olduğunda, kaygıyı bir müttefik olarak kullanmayı ve onu bir düşman olarak görmemeyi öğrenmek çok önemlidir.