Halotan Hakkındaki Her Şeyi Öğrenin
Halotan, tıp uzmanlarının genel anesteziyi başlatmak için yaygın olarak kullandıkları bir ilaçtır. Doktorların hızlı ama sorunsuz bir şekilde bilinç kaybına sebep olması için solunum yolunu kullanarak uyguladıkları bir ilaçtır. Hoş bir aromaya sahiptir, renksizdir ve muköz membranları tahriş etmez.
Tıp uzmanları bu ilacı her türlü ameliyatta ve her yaştan hasta için, anestezinin başlatılması ve devam ettirilmesi için kullanırlar. Ancak, ilginçtir ki, uzmanlar solunum yolu ile etki eden, ve kullanımları duyum algısının durdurulmasına ve bilinç kaybına neden olan anestezik ajanların hangi mekanizma ile çalıştığını hala bilmemektedir.
Tıp uzmanlar bu ilacı 1950’lerde ve 1980’lerde, hem yetişkinlerde hem de çocuklarda çok fazla kullanmışlardır. Halotan ilk defa 1951’de C.W. Suckling tarafından sentezlenmiştir ve ilk olarak 1956’da bir anestetik olarak kullanılmıştır. Zamanınında kullanılan eter ya da siklopropan gibi diğer anestetiklerin yerini almıştır.
Ancak Halotan kullanımı 80’lerde enfluran ve izofluran gibi yeni, uçucu ansetetik ilaçların piyasaya sürülmesi ile kademeli bir şekilde azalmıştır. Ancak, gelişmiş ülkelerde nadiren kullanılıyor olsa da bazı üçüncü dünya ülkeler son derece ucuz olduğu için bu ilacı veteriner hekimlik alanında kullanmaya devam etmektedir.
Dozajı ve Uygulanması
Şimdilerde, Halotan kullanımı için piyasada farklı aerosol sistemleri bulunmaktadır. Örneğin; açık devre, yarı açık devre ve kapalı devre gibi sistemler bulunmaktadır. Tıp uzmanları bu sistemleri birbirinin yerine kullanır çünkü hepsinden iyi sonuçlar alınır.
Doz, hastanın özelliklerine bağlı olmak üzere değişkenlik gösterir. Bu açıdan, tıp uzmanları yetişkinler ve yaşlılarda anesteziyi başlatmak için oksijen/azot oksitte %2 ila %4’lük bir Halotan konsantrasyonu uygulayabilir. Eğer hedef anestezinin devam ettirilmesi ise, tıp uzmanları %0.5 ila %2’lik bir Halotan konsantrasyonu kullanabilir. Diğer yandan, pediatri hastalarında uygulanması için ise doktor anestezinin başlatılması için %1.5 ila %2’lik bir konsantrasyon, anestezinin devam ettirilmesi için ise %0.5 ila %2’lik bir konsantrasyon kullanabilir.
Bu yazımızı da okumalısınız: Sırt Ağrısını Kötüleştiren 6 Günlük Alışkanlık
Halotan Kontraendikasyonları
Tıp uzmanları bu ilacı malign hipetermi hastalarına uygulayamazlar. Ayrıca, uzmanlar ilacın, ilaca duyarlı olan hastalarda kullanılmasını da önermezler. Dahası, eğer hasta Halotan uygulandıktan sonra açıklanamayan ve klinik olan sarılık ve pireksi semptomları göstermeye başlarsa ilacın gelecek uygulamaları da kontraendikedir.
Dahası, bu ilacın hamile ve emziren kadınlarda kullanımının güvenli olduğunu söyleyebilmek için de yeterince çalışma yapılmamıştır. Bundan dolayı erken hamilelikte solunum yolu ile çalışan genel anestezi ajanlarından kaçınmak en iyisidir. Emziren kadınlar için ise, bu popülasyon içerisinde kontrollü Halotan kullanımı üzerine yeterince çalışma yapılmamıştır. Ancak, uzmanlar anne sütünde bu ilacın varlığını tespit etmiş olsalar da bebekler üzerindeki etkilerini henüz belirleyememişlerdir.
Dahası, araba kullanmak ya da makine kullanmak zorunda olan kişiler de genel anestezinin bunu yapabilme kapasitelerini etkileyebileceğini de dikkate almalıdır. Yine de, bu kontraendikasyonlara rağmen, tıp uzmanları bu anestezi yöntemini belirgin bir sonucu olmaksızın 30 yıldan fazla süredir kullanmaktadırlar.
Bu yazımızı da keşfedin: Yenidoğan Bebeklerde Ameliyat Gerektiren Hastalıklar
Halotan’ın Yan Etkileri
Diğer tüm ilaçlar gibi Halotan da olası yan etkilere sahiptir. Yan etkiler, hastanın bir ilaç ile tedaviye başlatıldığında gerçekleşmesini bekleyebileceği istenmeyen ve kasıtsız gerçekleşen durumlardır.
Bu bağlamda, Halotan sonuç olarak malign hipertermiye yol açabilecek bir iskelet kası hipermetabolik klinik tabloyu tetikleyebilir. Bundan dolayı uzmanlar bu durumdan muzdarip olan hastalarda kullanımını önermemektedir.
Ayrıca diğer olası yan etkileri de bulunmaktadır. Bu etkiler genel olarak aşağıdakileri içerir:
- Hiperkapni
- Kas tutulması
- Taşikardi
- Takipne
- Aritmiler
Ancak, bu ilaç bulantı, kusma ve karaciğer problemleri gibi diğer yan etkilere de neden olabilir. Görebileceğiniz üzere bu semptomlar fazla spesifik değildir. Bundan dolayı dikkatli olmanız gerekir. Eğer ortaya herhangi bir semptom çıkarsa tedaviyi hemen kesmeniz gerekir.
Sonuç Olarak
Halotan tıp uzmanlarının solunum yoluyla uyguladıkları, genel anesteziyi başlatmak ya da devam ettirmek için kullanılan bir ilaçtır. Eğer bu ilaç ya da genel anestezi hakkında herhangi bir sorunuz varsa doktorunuz ya da eczacınıza danışın.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Colinabarranco, M., & Gispert Cruells, N. (1997). Hepatitis tóxica por halotano TT – Toxic hepatitis because of halothane. Med. Interna Méx.
- Guellec, V., & Orliaguet, G. (2012). Anestesia del lactante y del niño. EMC – Anestesia-Reanimación. https://doi.org/10.1016/s1280-4703(12)61896-9
- Ponsonnard, S., Cros, J., & Nathan, N. (2014). Anestésicos halogenados. EMC – Anestesia-Reanimación. https://doi.org/10.1016/s1280-4703(14)68945-3