Larenjitin Sebepleri ve Semptomları

Larenjit birçok farklı kaynağı olabilen bir patolojidir. Bu yazımızda, larenjitin sebepleri ve semptomlarını keşfedin.

Larenjit, solunum yoluyla alıp verdiğimiz havanın geçişinden sorumlu organ olan gırtlak mukozasında oluşan bir enflamasyondur. Ses tellerinin bu bölgede yer almasından dolayı ses çıkarmayı mümkün hale getiren en önemli bölge burasıdır. Peki, larenjitin sebepleri ve semptomları nelerdir?

İspanya Kulak Burun Boğaz Cemiyeti (SEORL) mensuplarından olan uzmanlara göre, hasta kısa bir sürede iyileşirse (saatler ya da günler sonra) bu patoloji akut olarak değerlendirilir. Eğer semptomlar üç haftadan fazla sürerse kronik bir vaka olduğunu gösterir.

Bu yazımızda göreceğiniz üzere, larenjit genelde bir virüsün yol açtığı oldukça yaygın görülen bir hastalıktır. Bu yüzden, sebeplerini ve semptomlarını bilmek çok önemlidir. Aşağıda bilmeniz gereken her şeyi anlatacağız.

Hastalığın nüfus genelindeki yaygınlığı

Larenjitin epidemiyolojisini, kimleri etkilediğini ve yaygınlığını (nüfus genelinde insanlarda görülme oranı) bilmek hastalığı daha iyi tanımamızı sağlar. Epidemiyolojik araştırmalar oldukça ilginç veriler ortaya koyuyor:

• Akut larenjit solunum yolu hastalıklarının %15-20’sini oluşturur.
• Küçük çocuklarda görülme oranı %3 ila %6 arasındadır. Bu yüzden, altı yaşın altındaki her 100 kişiden yaklaşık altısı bu patolojiden muzdariptir.
• Enfekte olmuş tipik bir hasta profili, sonbahar ve kış aylarında bu hastalığa yakalanmış iki yaşındaki erkek çocuğu olarak tanımlanır.
• Akut larenjite karşı aileden gelen bir yatkınlık olabileceğini de biliyoruz. Pediyatri kayıtlarından anladığımız üzere, aile ve akrabalarında larenjit geçirmiş kişiler olan çocuklar hastalığı geçirmeye üç kat daha fazla yatkındır.

Gördüğünüz üzere, bu hastalık çocukların olduğu ortamlarda yaygındır. Bunun sebebi, altı yaşına kadar olan çocuklardaki gırtlak dilinin daha yüksek ve submukozal dokuların daha gevşek ve daha az lifli yapıda olması sebebiyle enfeksiyon kapmaya daha uygun bir ortam oluşturmasıdır.

Larenjitin sebepleri ve semptomları

Bilimsel araştırmalar larenjitin çeşitli sebepleri olabileceğini gösteriyor. İşte bu sebepler şöyledir:

• Bulaşıcı etmenler. Virüsler (grip, nezle ya da herpes), bakteriler (Mikoplazma ya da difteri) veya mantarlar (kandidiyaz ya da asperjiloz).
• Bulaşıcı olmayan etmenler. Alerji, travma, ilaç kullanımı ya da otoimmün bozukluklar.

Viral larenjit

Çeşitli araştırmaların gösterdiğine göre, parainfluenza 1, 2 ve 3 virüsleri vakaların %65’ini oluşturur. Ayrıca A ve B virüsleri (grip virüsleri) ve çeşitli adenovirüs türleri de hastalığın yaygın rastlanan faktörlerindendir.

Bu patojenler üst solunum yolu enfeksiyonlarıyla ilişkilidir ve influenzanın tipik klinik belirtilerine yol açar. Bunlardan bazıları:

• Başlıca olarak ateş
• Boğaz kuruluğu ve ağrısı
• Disfaji (yutkunma güçlüğü) 
• Nefes almada güçlük çekme ve sürekli öksürme
• Boyundaki lenf bezlerinin şişmesi
• Kulak ağrısı

Bunlar yutak mukozasındaki enflasyon sonucu boğazda oluşan kızarıklık ve ödem yani ekstrasellüler sıvıların birikmesiyle ortaya çıkan semptomlardır. Tedavisi ise hastanın sesini dinlendirmesi ile birlike ateş düşürücü ve ağrı kesici ilaçlar kullanmasına dayanır.

Akut durumlarda ise hastalık kendiliğinden iyileşir. Hatta semptomlar birkaç günde kaybolur. Bağışıklık sistemi bu patojenlerle savaşır ve kalıcı bir etkisi de olmaz.

Bakteriyel larenjit

Bu viral larenjit kadar yaygın değildir. Çeşitli bibliyografik kaynaklara göre, bu da kendi kendine iyileşen ve tedavisi kolay bir larenjite yol açar.

Bu larenjite sebep olan etkenler arasında mikoplazma bakterisi başta gelir ve bu bakterinin 100’den fazla farklı türü vardır. Semptomları ise yukarıda bahsettiklerimizle çok benzerdir: ateş, kuru öksürük ve disfoni (sesin akustik niteliğindeki değişimler) olarak sıralanabilir.

Bu durumlarda tedavi antibiyotiklerle yapılır. Eritromisin, klaritromisin ya da azitromisin gırtlaktaki (larenks) bakterilerde etkili olan antibiyotiklerdir.

Bulaş sebepli olmayan larenjit

Bu hastalığın bazı vakaları patojenik değildir; yani larenjite sebep olan bir mikroorganizma söz konusu olmaz, kişinin içinde bulunduğu çevre ya da kullandığı şeylerden kaynaklanır:

• Alerji. Alerjen bir etkenin solunması ile ses tellerinde ve gırtlak mukozasının geri kalan kısmında akut enflamasyon oluşur. Balgam ve çeşitli solunum yolu tıkanıklıkları gibi çeşitli semptomlara yol açar.
• İnhalasyon. Gırtlak dokusunun duman ya da çok sıcak hava gibi zararlı unsurlarla direkt olarak teması sonucunda oluşur. Bu, yangından kurtulan kişiler ya da itfaiyecilerde sık görülen bir durumdur.
• Travma ya da ses tellerinin zorlanması. Ses tellerinin fazla zorlanması sonucunda oluşan tahriştir.

Larenjitin sebepleri ve semptomları hakkında unutulmaması gerekenler

Bu yazımızda, larenjiti farklı açılardan ele aldık. Diğer yandan, larenjit faktörü olabilecek çeşitli etkenlerin disfoni ve kuru öksürük gibi bazı benzer semptomlara yol açtığını gördük.

Larenjit, başlıca etmenlerinin bulaşıcı olmasından ötürü doğrudan temas ya da inhilasyon yoluyla kişiden kişiye geçerek nüfusun geneline bu şekilde yayılır. Yani belli epidemiyolojik döngüler halinde baş gösterir ve özellikle sonbahar ve kış aylarında zirve noktasına ulaşır.

Bu solunum yolu patolojileri çocuklar arasında çok yaygındır. Fakat endişelenmeye gerek yok, genelde kendi kendine çözülen bir sorundur. Ancak semptomlar iki haftadan uzun süre devam ederse bir doktora görünmek gerekir.