Capgras Sendromu: Gizemli Sendrom Hakkındaki Her Şey

Capgras Sendromunun karakteristik özelliklerini bilmek, onu anlayabilmek için çok önemlidir. Durumun ne kadar ciddi olabileceğini teşhis etmek ve değerlendirmek için kesinlikle gereklidir.

Kendi sosyal çevrenizden tanıdığınız birinin bir inancın etkisi altında kaldığını ve aniden değiştiğini hayal edin. Bu kişi annesini bile tanımaz ve durumu daha da kötüleştirerek, annesinin söylediği kişi olmadığına ve başka birinin gerçek annesinin yerine geçerek yalan söylediğine inanmaktadır. İşte bu Capgras Sendromudur.

Bu psikotik bir bozukluktur. Hasta, başkalarının kendisine yakın kişilerin yerine geçtiğini düşünür ve bu inançtan kendisini kurtaramaz. Başka bir deyişle, bu özdeş temsilcidir.

Bu durum yoğun bir korku ve reddetme tepkisine neden olur ve genellikle hasta, aynı evde yaşadığı aile üyeleri ile ilgili bu düşüncelere kapılır.

Etimoloji

Bu sendrom, ilk vakayı keşfeden kişinin adını almıştır. 20. yüzyılda, Fransız psikiyatrist Jean Marie Joseph Capgras bu sendromu keşfetmiştir. 1920’li yılların başında, Capgras bu sendromu “çift yanılsama” olarak isimlendirmiştir.

Capgras, ilk vakayı eşinin yerine başkasının geçtiğine inanan 74 yaşındaki bir kadında saptamıştır. Hasta, kocası dışındaki tüm aile üyelerini sorunsuz bir şekilde tanıyabiliyordu. Bu vakadan önce Capgras sendromu hakkında hiçbir şey bilinmiyordu.

Capgras sendromunun semtpomları

Aslında, psikiyatri uzmanları bu durumu duygusal kimlik kaybı olarak adlandırıyor. Duygusal kimlik kaybı, kişinin karşısındaki yüzleri tanıması ancak bu kişilerle olan duygusal bağlarını hatırlamamasıdır. Bu yüzden de, kişi karşısında sadece bir yabancı görür.

Pek çok durumda, Capgras sendromu ayrışma ile ilgili diğer faktörlerle benzerlikler gösterir. Bu faktörlerin farklı koşullarla ilgisi vardır. Örneğin paranoyak düşünceler, bir fikre çılgınca bağlı olmak ve başka insanlarla normal bir ilişkiyi sürdürebiliyorken aileyle veya eşle ciddi sorunlar yaşamak bunlara bazı örneklerdir.

Sebepleri

Bu sendrom hakkında çok fazla araştırma yapılmamıştır, bu yüzden sendromun sebebinin anlaşılması zordur.

Capgras sendromunun diğer psikiyatrik sorunlarla benzer özellikler göstermesi de sendromun sebebinin anlaşılmasına engel olmaktadır. Kısaca, bu sendromla ilgili çok daha fazla araştırma yapılması gerekiyor.

90’lı yıllar boyunca, insan davranışlarında bu bozukluğun meydana gelmesinin olası tetikleyici faktörleri ile ilgili çeşitli araştırmalar yapılmıştır. Bu araştırmalar sonucu ortaya çıkan önemli sonuçlardan bazıları aşağıdaki gibidir:

•  1990 yılında İngiliz Psikiyatri Dergisi, psikolog Haydn Ellis ve Andy Young’ın, Capgras Sendromu hastalarının Prosopagnosia’nın zıttı bir şekilde hareket ettiği hipotezini içeren bir çalışma yayımladı. Diğer bir deyişle, hastaların yüzleri tanıma yeteneği zarar görmemişti. Psikologlara göre, zarar gören bu yüzlerle olan duygusal bağları tanımlayan süreçlerdi. Bu süreci başarıyla gerçekleştiremeyen bir hasta, doğal olarak kendisine yakın olan birini tanıyamıyordu.
•  1997 yılında, Haydn Ellis ve meslektaşları, hepsi Şizofreni hastası olan 5 ve Capgras sendromundan muzdarip 5 hasta ile ilgili bir araştırma yaptılar. Bu araştırma ile psikologlar, yüzleri tanıma yetenekleri olmasına rağmen hastaların normal ve otomatik bir duygusal tepki göstermediklerini onayladılar.

Teşhis

Bu durumu teşhis edebilmek için, nörologların ve psikiyatristlerin aşağıdaki testleri uygulaması gerekmektedir:

• Semantik akıcılık ve harf akıcılığı testi: Sözel akıcılıkta bir düşüş göstermeye meyilli hastaların dil kullanımını ölçer.
• Blok dizayn testi (WAIS): Görsel yetenekleri ölçer.
• Çoklu görev testi: Ön loblara büyük ölçüde bağlı olan işlev becerilerini ölçer.
• Sözel testler: Hafıza kaybı bazı Capgras hastalarında bir semptom olduğu için bu test hafızayı ölçer.

Tedavisi

Temel olarak, bu tedavi, semptomları esas olarak kontrol etmeyi amaçlamaktadır.

Ayrıca, aşağıdaki psikiyatrik ilaçları kullanarak da semptomları kontrol altına alabilirsiniz:

• Doktorlar genellikle destekleyici bir tedbir olarak antikonvülsanların kullanımını önerir.
• Psikolojik terapi, bilişsel rekonstrüksiyonlu hastalara yardımcı olmayı amaçlamaktadır.
• Bunların yanı sıra, hastaların sendromdan kaynaklı yanlış düşünceleri ile mücadele etmek için doktorlar nöroleptikler ilaçlar da reçete edebilir. Benzer şekilde, anksiyolitikler de kullanılabilir.