Entübasyon İçin Kullanılan İlaçlar
Risk taşıyan hava yolları ve solunum yetişkinlerde ve yaşlılarda önde gelen ölüm ve ciddi morbidite nedenlerinden bir tanesidir. Bundan dolayı entübasyon gibi kardiyopulmoner resüsitasyon teknikleri bu tip acil durumları yönetirken en önemli noktalardan bir tanesidir.
Entübasyon, acil durum servisleri ve yoğun bakımda, bu gelişmiş hava yolu prosedürüne ihtiyaç duyulmasını gerekli kılan duruma bakılmaksızın çok yaygın bir prosedürdür.
Larinjeal yapıların anatomisi, problemi çözmek için elde olan sınırlı süre ve yapıların görünürlüğünün az olması dolayısıyla prosedürün önünde bazı engeller vardır. Bundan dolayı, tıbbi uzmanlar hastaları daha kolay entübe etmelerine yardımcı olan bazı ilaçlar kullanırlar.
Entübasyon Nedir?
Entübasyon, hava için açık bir yol sağlamak üzere trakeaya hızlı bir şekilde bir tüp yerleştirilmesini içerir. Doktorlar bu tüpü yerleştirdiğinde hasta daha kolay nefes alabilir hale gelir.
Entübasyon sahip olduğu avantajlar sayesinde bir hastanın hava yollarını kontrol etmek için tercih edilen yöntemdir. Bir yandan, hava yolunu izole ederek yolun açık kalmasını sağlar. Ayrıca midenin hava ile dolması durumu olan mide insuflasyonunu önler.
Diğer yandan, derin trakeal solunuma yardımcı olur ve hastanın yüksek bir oksijen konsantrasyonu elde etmesini sağlar. Bu prosedür ayrıca uygun şekilde kapatılmış yüz maskelerinin gerekliliğini ortadan kaldırır ve ilaç uygulanması için de alternatif bir yoldur.
Bu yazımız da ilginizi çekebilir: Nefes Alıp Vermek: Beyin Üzerindeki Etkileri
Sağlık Uzmanları Ne Zaman Birini Entübe Eder?
Bu prosedürün ne zaman yapılacağına dair kesin talimatlar vardır ve bunlardan en yaygını kardiyopulmoner arresttir. Ancak, entübasyon gerektiren diğer durumlar da vardır.
Örneğin, hava yollarının izole edilmesi ya da korunması gereken hastalar, travmatik beyin hasarı geçirip Glasgow ölçeğinde 8 puandan az almış hastalar, ya da solunum yetmezliği olan ve dakikada 10’dan az ya da 30’dan fazla nefes alan hastaların tamamı entübasyona ihtiyaç duyar.
Ayrıca, doktorlar yakın zamanda bir solunum yetmezliğinden muzdarip olmuş ya da hava yollarında yanık ya da anaflaksi dolayısıyla ödem olan hastaları da entübe edebilir.
Bu yazımızı da keşfedin: Mekanik Ventilasyon Tedavisi Nedir?
Entübasyon İçin Kullanılan İlaçlar
Entübasyon sırasında vücut taşikardi, hipertansiyon ve artan kafa içi ve oküler basınç ile birlikte ortaya çıkan güçlü bir adrenerjik şok yanıtı verir.
Bu sebepten dolayı doktorların bu fizyolojik tepkiyi azaltmak için hastaya aşağıdaki ilaçları verdiği bir preoksijenasyon aşaması vardır:
- Lidokain: Doktorlar bu ilacı intrakraniyal hipertansiyonu ya da artış göstermiş bronşiyal reaktivitesi olan hastalarda kullanır. Önerilen lidokain dozu kilo başına 1.5 mg’dir ve ideal olarak entübasyondan 3 dakika önce verilmelidir.
- Fentanil: Bu sempatik sinir sistemi cevabını, yani taşikardi ve arteriyel hipotansiyonu azaltan bir opioiddir. Bu ilacı kullanırken çok dikkatli olmak önemlidir çünkü solunum depresyonuna neden olabilir.
- Atropin: Doktorlar bu ilacı pediatrik hastalarda bradikardiyi engellemek amacıyla kullanırlar.
- Faz değiştiren bir nöromüsküler bloker dozu: An itibariyle bu önerilmemektedir çünkü doktorlar kas seğirmesini azaltmanın sağladığı gerçek faydaları bilmemektedir. Ancak, bu tip ilaçların olumsuz etkilerini bilirler.
Kullanılan Diğer İlaçlar
Endüksiyon ve felç fazı ile ilgili olarak ise, bilinçsizliğe yol açan ilaçları uygular ve sonrasında nöromüsküler bir gevşetici, normalde süksinilkolin, uygularlar. Klinik olarak en sık kullanılan nöromüsküler bloklayıcı ve uyarıcı ajanlar arasında şunlar bulunmaktadır:
- Etomidat: Bu en yaygın kullanılan hipnotik indüksiyon ilacıdır. Hemodinamikleri etkilemez.
- Ketamin: Bu etomidat ile karşılaştırılabilir bir hemodinamik stabiliteye sahip olan tek ilaçtır. disosiyatif bir anesteziktir. Katekolamin salınımına neden olur, bu da kalp atış hızını, kan basıncını ve kardiyak çıkışı arttırır. Hipotansiyonu olan hastalar için idealdir.
- Barbituratlar: Propofol gibi tiyopental da genellikle anestezide kullanılır. Hemodinamik olarak stabil olup intrakraniyal hipertansiyon şüphesi olan hastalar için önerilir.
- Benzodiazepinler: Midazolam bu kategoriye dahil en sık kullanılan ilaçtır. Aynı ailedeki diğer ilaçlara kıyasla nispeten daha hızlı bir şekilde etki gösterir ve nispeten daha kısa bir süreye sahiptir. Ayrıca daha güçlü bir amnezik etkiye sahiptir.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Thomas, E. B. M., & Moss, S. (2017). Tracheal intubation. Anaesthesia and Intensive Care Medicine. https://doi.org/10.1016/j.mpaic.2016.10.013
- Fehr, J. (2013). Nasogastric Intubation. In Practical Guide to Equine Colic. https://doi.org/10.1002/9781118704783.ch4
- Tanaka, Y., Nakayama, T., Nishimori, M., Tsujimura, Y., Kawaguchi, M., & Sato, Y. (2015). Lidocaine for preventing postoperative sore throat. Cochrane Database of Systematic Reviews. http://doi.org/10.1002/14651858.CD004081.pub3
- Mace, S. E. (2008). Challenges and Advances in Intubation: Rapid Sequence Intubation. Emergency Medicine Clinics of North America. http://doi.org/10.1016/j.emc.2008.10.002