Kaliteli Uyku Beyin Hastalıklarını Engelleyebilir

Barselona'da yapılan ileri düzey bir çalışma beyin hastalıklarını önlemek için kaliteli uykunun gerekli olduğuna dair kanıtlar sunmaktadır. Hatta, yıllar içerisinde yapılan pek çok araştırma benzer sonuçlara varmıştır.

19 Şubat 2020’de, Plos One adlı bilim dergisi kaliteli uyku ve önemi üzerinde bir çalışma yayınladı. Yayına göre, yeterli uykunun beyin hastalıklarını önleyebileceğine dair kanıtlar bulunmaktadır.

Çalışma, Barselona Beyin Sağlığı Girişimi (BBHI) projesinin araştırmacıları tarafından, Barselona’daki (İspanya) Institut Guttmann ve La Caixa sponsorluğunda gerçekleştirilmiştir. Araştırmacılar çalışmayı 40 ila 65 yaşları arasındaki, konuyla ilgili bir sağlık problemi olmayan gönüllülere verilen online anketler aracılığı ile toplanan verilere dayandırmışlardır.

Totalde, bir yıl boyunca 4500 kişinin uyku döngülerini takip etmişlerdir. Bu şekilde, kaliteli uyku uyumanın nörolojik ve nöropsikiyatrik hastalıklardan muzdarip olma riskini azaltmada belirleyici bir faktör olduğunu bulmuşlardır. Ayrıca, bu hastalıkların normal uyku düzenini de değiştirdiğini doğrulamışlardır.

Çalışma

Kaliteli uyku ve beyin hastalıkları üzerindeki etkisi ile ilgili çalışma, 2017’de 4500 gönüllü ile başladı. Bu gönüllülerin 2353’ü tüm yıl boyunca veri sağlamaya devam etti. Veri sağlayan kişiler arasında 73 tanesine çalışmanın sonunda yeni nörolojik ve nöropsikiyatrik hastalık teşhisleri konmuştur.

Çalışmanın bilimsel direktörü Dr. Álvaro Pascual-Leone final raporunda sağlıklı bir yaşam stilinin önemini vurguladı. Çalışmanın sonuçları, bunun beyin sağlığını iyi tutmak için belirleyici bir faktör olduğunu gösterir. Bunun nedeni, düşük fiziksel aktivitenin uykuyu etkilemesidir.

Benzer şekilde, çalışmanın yazarlarından biri olan Dr. Gabriele Cattaneo iyi uyumayan kadınların depresyon yaşama riskinin daha yüksek olduğunu da işaret etti. Çalışma ayrıca kalitesiz uyku ile hepatit ve hipertansiyon gibi diğer hastalıkların varlığı arasında da bir ilişki kurdu.

Kaliteli Uyku – Belirleyici Bir Faktör

BBHI’nin araştırmasının uyku kalitesi ile beyin hastalıklarının engellenmesi arasındaki ilişki hakkında ilk konuşan olmadığı konusunu da açıklığa kavuşturmalıyız. 2019 yılının Nisan ayında İspanyol Nörobilim Derneğinin XXVII. Ulusal Kongresinde toplanan uzmanlar da benzer bir şeyi belirtti.

Bu etkinlik sırasında uzmanlar dinlenme kalitesi ve beyin hastalıkları konularında konuştu ve tartıştı. Sonuçlarında, çok fazla yeni kanıt olduğunu belirttiler. Yani, uyku bozuklukları ile nörodejeneratif hastalıklar arasında çift yönlü bir ilişki olabilir. Bu patolojiler arasında en yaygın olanları Parkinson hastalığı ile Alzheimer hastalığıdır.

Benzer şekilde, birçok durumda uyku problemlerinin demansın ilk semptomlarının ortaya çıkışından yıllar önce belirdiğini onayladılar. Bundan dolayı insanlar bu faktörü bir uyarı sinyali olarak görmelidir.

Dolayısıyla, beyin rahatsızlıkları olan kişiler, eğer uyku bozuklukları da varsa, daha hızlı bir kötüleşme süreci yaşarlar. En azından, Barselona’daki Hospital de la Santa Creu y Sant Pau’dan Dr. Sandra Giménez Badia’ya göre durum budur. Kendisi, bir tür demanstan muzdarip olan kişilerin %70 kadarının aynı zamanda bir uyku sorunu da olduğunu söyleyerek bazı yıkıcı bilgiler sağlamıştır.

Uyku ve Alzheimer Hastalığı

Alzheimer araştırmaları konusunda özelleşmiş Pasqual Maragall Vakfı, Alzheimer Araştırmaları & Terapisi dergisinde bir çalışma yayınlamıştır. Çalışma, 1638 kişi analiz edildikten sonra araştırmacıların uyku bozukluğu olan kişilerin pruneus veya posterior singulat korteks beyin bölgelerinde daha düşük bir hacime sahip oldukları sonucuna varmış olduğunu belirtmektedir.

Beynin bu alanları hafıza ve entelektüel performans gibi süreçlere katılır. Ayrıca, özellikle de Alzheimer’ın ilk aşamalarındaki ilk kötüleşme belirtileri burada ortaya çıkar.

Benzer şekilde, araştırmacılar beynin beyaz maddesinde de değişiklikler bulmuşlardır. Ayrıca, APOE-ε4 genetik varyantı taşıyıcılarında insonmnianın daha güçlü etkilere sahip olduğu görülmüştür. Diğer bir deyişle, bu insomnia ile Alzheimer riski arasında bir bağlantı olduğu anlamına gelir. Detayları henüz bilinmiyor olsa da bu ilişki incelenmektedir.

Son olarak, kalitesiz uyuyan bir kişi, çeşitli sağlık sorunlarına da eğilimlidir. Bundan dolayı, insomnia, uyku kesintileri ve diğer yetersiz uyku formlarını hafife almayın. Çünkü, bu koşulların tamamı detaylı bir gözlemleme için profesyonel fikir gerektirmektedir.