Probiyotikler Ne İşe Yarar?
Sağlıklı olmak için bağırsaklarınızdaki bakteriyel floranın korunmasının ve “beslenmesinin” ne kadar önemli olduğunu sık sık duyuyorsunuzdur. Fakat, probiyotiklerin ne olduğunu ve ne işe yaradığını biliyor musunuz?
Bu canlı bakteri kültürleri, patojenlerin çoğalmasını önlemek için en verimli yollardan biridir. Unutmayın ki, bu patojenlerin çoğalması bağırsaklarınızın sağlığını ve bağışıklık sisteminizi etkileyebilir.
Aslında, probiyotikler bazı temel besinlerin sentezinde ve sindirim sağlığınızın korunmasında önemli bir rol oynamaktadır. Buna ek olarak, enfeksiyonlara karşı koruyucu bir bariyer oluştururlar ve bazı enflamatuvar süreçleri azaltırlar.
Probiyotikler vücutta doğal olarak bulunmasına rağmen bazı fermente gıdalarda, süt ürünlerinde ya da takviye formunda bulunabilirler. Peki yararlarını biliyor musunuz? Bilmeniz gereken her şeyi öğrenmek için bu yazıyı okumaya devam edin.
Probiyotikler nedir?
“Probiyotik” terimi, son zamanlarda normal bir diyetin takviyesi olarak “patlama yapması” nedeniyle çok popüler hale gelmiştir. “Probiyotik” kelimesi, sağlığa yararlardan dolayı kelimenin tam anlamıyla “yaşamdan yana” manasına gelmektedir.
Probiyotikler gastrointestinal sistemden kalın bağırsağa ve ince bağırsağa geçen “iyi” bakteriler ve mayalardır. Birçok insan bakterileri hastalıklarla ilişkilendiriyor olsa da, aslında işlevleri bunun tam tersidir.
Bulaşıcı mikroorganizmaların aşırı büyümesini önlemeye yardımcı olmaları sayesinde, bu bakteri birçok hastalığın gelişmesini engellemek için çok önemlidir. Benzer şekilde, bu bakterilerden insanlar için iyi ve en yaygın olanları laktik asit bakterileri ve bifidobakteridir.
Bu yazıyı da okuyabilirsiniz: Eklem Ağrıları İçin Doğal Tedaviler
Probiyotiklerin faydaları nelerdir?
Gastrointestinal sisteminiz, bağırsak florasında ya da biyotada oluşan yaklaşık 400 bakteri türü içerir. Fakat ana işlevi vücudu patojenlerin çoğalmasından korumaktır ve bu birçok şey için çok önemlidir.
Probiyotikler epitel hücrelerin başkalaşımını kontrol eder ve bazı metabolik süreçleri ve vitamin üretimini kolaylaştırır. Bu nedenle, “sağlıklı” bağırsak florasına sahip olmak önemlidir.
Probiyotikler, bu “canlı kültürlerin” ana kaynağıdır ve enfeksiyon, hastalık ya da antibiyotik kullanımına bağlı olarak değişime uğradıklarında bağırsak florasını eski haline getirmenin en iyi yoludur. Peki… probiyotikler ne işe yarar?
- Bağışıklık sisteminizin bağırsaklar içindeki tepkisini modüle etmek ve gıda alerjilerine karşı hassasiyeti azaltmak.
- Sindirilemeyen karbonhidratları fermente etme ve monosakkaritlerin emilimini artırma yeteneğine bağlı olarak enerji üretmek.
- Kalın bağırsaktaki su ve minerallerin emilimini arttırmak.
- Metabolik işlevi optimize etmek ve obezite ve diyabeti önlemek.
- Çeşitli sindirim sistemi hastalıkları (ishal, huzursuz bağırsak sendromu ve Crohn hastalığı) ile mücadele etmek.
- Bağırsak hareketlerini uyarmak ve kabızlığı önlemek.
- Vajinal enfeksiyonları ve idrar yolu enfeksiyonlarını tedavi etmek.
- Kötü kolesterol ve trigliserid seviyelerini düşürmek.
- Virüslere ve bakterilere karşı ağız sağlığını korumak.
- Genel sağlığınızı ve ruh halinizi iyileştirmek.
Probiyotikler nasıl elde edilir?
Artık probiyotiklerin ne işe yaradığını biliyorsunuz. Beslenmenizde hangi kaynaklardan probiyotik elde edeceğinizi bilmek de ayrıca çok önemlidir. Öncelikle bazı doğal seçeneklere bir göz atalım ve sonrasında “biyoterapötik probiyotiklere” bakalım.
Doğal probiyotikler
Bu tür probiyotikler fermantasyon işlemine tabi tutulmuş gıdalar yoluyla elde edilir; bu, bazı bakterilerin, yiyeceklerin orijinal bileşimini daha sindirilebilir ve daha yüksek bir besin konsantrasyonu ile dönüştürdüğü anlamına gelmektedir.
Bu yazıyı okumak isteyebilirsiniz: Aşırı Kilolu musunuz? Tekrardan Egzersiz Yapmaya Nasıl Başlayabilirsiniz?
En popüler seçenekler ise şunlardır:
- Kefir
- Sade yoğurt
- Kombu çayı
- Ekmek hamuru
- Turşu
- Tempeh
- Lahana turşusu
- Kimchi
- Miso çorbası
Biyoterapötik probiyotikler
Beslenme yoluyla yeterli probiyotikleri herkes elde edemez. Sağlık için ne kadar önemli olduğu göz önünde bulundurulduğunda, probiyotikleri takviye şeklinde tüketmek mükemmel bir fikirdir.
Birçok kişi probiyotiklerden faydanalanmak istediği için; kapsül, jel, toz ve başka formlarda takviyeler mevcuttur. Bunların içinde, birçok bakteri türünün çok sayıda mikroorganizması bulunur.
İyi bakterilerin büyümesini destekleyen yiyecekler, probiyotik açısından zengindir. Birçok durumda bu seçenekler, geleneksel yiyecek seçeneklerinde bulunan probiyotiklerden daha etkilidir.
Özet olarak…
Probiyotikler, bağırsak pH’ındaki bir değişikliğe bağlı sindirim bozuklukları geliştiren insanlar için harika bir tamamlayıcıdır. Aynı şekilde, probiyotikleri yiyecek ve takviyeler aracılığıyla tüketmek, hastalıklarla mücadele eden “iyi” bakterileri güçlendirmenin ve korumanın en iyi yoludur. Artık probiyotiklerin ne olduğunu, onları kolayca tüketebileceğinizi ve sağlığınızı iyileştirebileceğinizi biliyorsunuz.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Cristofori, F., Dargenio, V. N., Dargenio, C., Miniello, V. L., Barone, M., & Francavilla, R. (2021). Anti-inflammatory and immunomodulatory effects of probiotics in gut inflammation: a door to the body. Frontiers in immunology, 12, 578386. https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fimmu.2021.578386/full
- do Carmo, M. S., itapary dos Santos, C., Araújo, M. C., Girón, J. A., Fernandes, E. S., & Monteiro-Neto, V. (2018). Probiotics, mechanisms of action, and clinical perspectives for diarrhea management in children. Food & function, 9(10), 5074-5095. https://pubs.rsc.org/en/content/articlehtml/2018/fo/c8fo00376a
- Fontané, L., Benaiges, D., Goday, A., Llauradó, G., & Pedro-Botet, J. (2018). Influencia de la microbiota y de los probióticos en la obesidad. Clínica e investigación en arteriosclerosis, 30(6), 271-279. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0214916818300482
- Hajavi, J., Esmaeili, S. A., Varasteh, A. R., Vazini, H., Atabati, H., Mardani, F., … & Sahebkar, A. (2019). The immunomodulatory role of probiotics in allergy therapy. Journal of cellular physiology, 234(3), 2386-2398. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/jcp.27263
- Jakubczyk, D., Leszczyńska, K., & Górska, S. (2020). The effectiveness of probiotics in the treatment of inflammatory bowel disease (IBD)—a critical review. Nutrients, 12(7), 1973. https://www.mdpi.com/2072-6643/12/7/1973
- La Fata, G., Weber, P., & Mohajeri, M. H. (2018). Probiotics and the gut immune system: indirect regulation. Probiotics and antimicrobial proteins, 10, 11-21. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28861741/
- Lee, E. S., Song, E. J., Nam, Y. D., & Lee, S. Y. (2018). Probiotics in human health and disease: from nutribiotics to pharmabiotics. Journal of Microbiology, 56, 773-782. https://link.springer.com/article/10.1007/s12275-018-8293-y
- Oak, S. J., & Jha, R. (2019). The effects of probiotics in lactose intolerance: A systematic review. Critical reviews in food science and nutrition, 59(11), 1675-1683. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/10408398.2018.1425977
- Oniszczuk, A., Oniszczuk, T., Gancarz, M., & Szymańska, J. (2021). Role of gut microbiota, probiotics and prebiotics in the cardiovascular diseases. Molecules, 26(4), 1172. https://www.mdpi.com/1420-3049/26/4/1172
- Reid, G., Gadir, A. A., & Dhir, R. (2019). Probiotics: reiterating what they are and what they are not. Frontiers in microbiology, 10, 424. https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fmicb.2019.00424/full
- Sanders, M. E., Merenstein, D., Merrifield, C. A., & Hutkins, R. (2018). Probiotics for human use. Nutrition bulletin, 43(3), 212-225. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/nbu.12334
- Sivamaruthi, B. S., Prasanth, M. I., Kesika, P., & Chaiyasut, C. (2019). Probiotics in human mental health and diseases-A minireview. Tropical Journal of Pharmaceutical Research, 18(4), 889-895. https://www.ajol.info/index.php/tjpr/article/view/207545
- Stavropoulou, E., & Bezirtzoglou, E. (2020). Probiotics in medicine: a long debate. Frontiers in immunology, 11, 2192. https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fimmu.2020.02192/full
- Wastyk, H. C., Fragiadakis, G. K., Perelman, D., Dahan, D., Merrill, B. D., Feiqiao, B. Y., … & Sonnenburg, J. L. (2021). Gut-microbiota-targeted diets modulate human immune status. Cell, 184(16), 4137-4153. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0092867421007546
- Zendeboodi, F., Khorshidian, N., Mortazavian, A. M., & da Cruz, A. G. (2020). Probiotic: conceptualization from a new approach. Current Opinion in Food Science, 32, 103-123. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S221479932030028X