Yara Türleri ve İyileşme Aşamaları

Deride oluşabilecek farklı tipte yara izleri, bir yaranın son durumunu belirler. Bu iyileşme mekanizması hakkında daha fazla bilgi edinmek ister misiniz? İşte dermal izler hakkında bilmeniz gerekenler.
Yara Türleri ve İyileşme Aşamaları

Son Güncelleme: 07 Mayıs, 2021

Tüm yaralar aynı olmadığı için cilt farklı şekillerde iyileşebilir. Yaralanmaların oluşma şekli, daha derin ya da daha yüzeysel olmalarına neden olabilir. Vücudumuzda oluşan farklı yara izlerini belirleyen şey budur.

Cilt, üç katmandan oluştuğu için yaranın hangi katmanı etkilediğini düşünmek de önemlidir: epidermis, dermis ve hipodermis veya subkutis. Epidermis en yüzeysel tabakadır ve dış ile temas halindeyken, hipodermis vücudun iç kısmı ile temas halinde olan en derin tabakadır.

Derinin ara tabakası dermistir ve içine nüfuz edecek kadar derin bir yaradan etkilendiğinde patolojik izler oluşturabilir. Dermis oldukça özel bir dokudur ve bu nedenle onu onarmaya çalışmak zorludur.

Önce cildin bir yaraya nasıl tepki vererek yara izi oluşturduğunu görelim, ardından farklı yara türlerinden bahsedeceğiz.

İyileşme aşamaları

Deri yaralandığında, onu onarmak için bir dizi ardışık olayı tetikler. Bu aşamaların gerçekleştirilme şekli, iyileşme türlerini belirleyen şeydir. İyileşmenin beş aşaması vardır:

1. Pıhtılaşma ve vasküler yanıt

Yaralanma meydana gelir gelmez, kan yarayı yıkar. Enfeksiyonu önlemek için yabancı maddeler dışarı atılır. Daha sonra trombosit yardımı ile damarlar pıhtılaşmak üzere kapatılır ve kanamayı durdurur.

2. Enflamasyon (İltihap)

İkinci aşama, enflamasyon aşamasıdır. Deri kırmızılaşsa da bu bir enfeksiyon belirtisi değildir. Enflamasyonun kızarıklığı, yoğun hücresel hareket ve artan kan akışından kaynaklanır. Yarada berrak bir enflamatuar sıvı bile oluşabilir, bu da bir enfeksiyon belirtisi değildir.

3. Granülasyon

Şimdi onarımın özü başlıyor. En çok dahil olan hücreler, kollajen üretmek için yaralanma bölgesine giden fibroblastlardır. Kolajen, dermisin ana bileşenidir; bu nedenle, kayıp dokunun yerini alır.

4. Epitelizasyon

Onarımın son bir işlevi, dış tarafı içten ayıran katmanı restore etmektir. Deri, epidermis sayesinde bariyer işlevine sahiptir. Epitelizasyon, keratinosit adı verilen hücreler aracılığıyla kaybolan epidermisi yeniden oluşturmayı içerir.

5. Yeniden yapılandırma

Yara kapandığında, vücudun iyileşme süreci yaranın son görünüşünü belirler. Yara sadece epidermisi etkilediyse, genellikle sadece hücre yenilenmesi olur ve yara izi genellikle normaldir. Öte yandan derinse, patolojik bir yara izi olma olasılığı daha yüksektir.

Yara temizliği yapan kadın
Dermisi etkileyen yaraların patolojik bir yara izi oluşturma olasılığı daha yüksektir.

İyileşme türleri

Tüm yaralarda cilt iyileşme evreleri her zaman aynıdır, ancak tüm yaralar aynı değildir. Dermatoloji ve cerrahi dünyasında üç tür iyileşme süreci tanımlanmasının nedeni budur:

Birincil iyileşme

Bu, yara küçük olduğunda meydana gelen süreçtir; derin değildir ve yaranın kenarları yakındır. Genellikle uzun süreli bir iz bırakmaz.

İkincil iyileşme

Bu, dermisi etkileyen daha derin bir yaranın iyileşme sürecidir. Sonuç genellikle göze çarpan bir görünüme sahip normalden daha büyük bir yara izidir. Ana neden, doku kaybı veya yaranın kenarları arasında çok büyük bir mesafenin varlığıdır. Bu olduğunda, dermis granülasyon aşamasında birçok yeni doku oluşturmalıdır ve bu da son izin sorumlusudur.

Üçüncül iyileşme

Bu tür yara izi, tıbbi müdahale ile ilişkilidir. Bu yara izi, cerrah mevcut olanın üzerine ikinci bir dikiş attığında veya onarım için deri nakli gerçekleştirdiğinde ortaya çıkar. Tıbbi müdahale bu son ize sebebiyet verir.

Yara türleri

Yara izini kontrol eden doktor
Yara izleri normal veya patolojik olabilir. İkincisi aşırı derecede büyük veya derin olabilir.

Normal ve beklenen izler olmakla birlikte tıbbın patolojik olarak değerlendirdiği izler de vardır. Tıbbi olarak nasıl sınıflandırıldıklarını görelim:

  • Normal: rutin bir işlemden sonra ortaya çıkar. Nihai sonuç ince bir çizgidir.
  • Atrofik: Yaranın olduğu bölgede küçük bir çöküntü olduğunda ciltte doku kaybı. Bu, örneğin aknede çok yaygın olan bir durumdur.
  • Hipertrofik: Aşırı kollajen üretimi olan yara türlerinin neden olduğu izler. Ortaya çıkan deri kalındır ve normal epidermis seviyesinin üzerinde çıkıntı yapar. Genellikle diz gibi sürekli hareket eden cilt bölgelerinde ortaya çıkar.
  • Keloid: aşırı derecede büyük hipertrofik yara izi. Kaşınabilir ve hatta biraz yanmaya neden olabilir. Genellikle onu oluşturan yaranın başlangıç ​​sınırlarının ötesine uzanır.
  • Kontraktür: Yanıklardan kalan izlere denir. Yara dokusu kasılır ve etkilenen bölgeyi deforme eder.

Farklı yara izleri ile sonuçlanan bu iyileşme türlerinin her birinin tıbbi bir yaklaşımı vardır. Sizi endişelendiren bir yara iziniz varsa bir cerrah veya dermatoloğa danışabilirsiniz. Uzman, sizin için en iyi yaklaşımı bilecek ve size söyleyecektir.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Andrades, Patricio, and Sergio Sepúlveda. “Cicatrización normal.” Cirugia Plástica Esencial Santiago: Universidad de Chile (2005).
  • Basto, Carlos Valencia. “Cicatrización: proceso de reparación tisular. Aproximaciones terapéuticas.” Investigaciones Andina 12.20 (2010): 85-98.
  • Yousef H, Alhajj M, Sharma S. Anatomy, Skin (Integument), Epidermis. [Updated 2019 Jun 12]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2019 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK470464/
  • Senet, P. “Fisiología de la cicatrización cutánea.” EMC-Dermatología 42.1 (2008): 1-10.

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.