Mürver Şurubu: Faydaları, Önlemler ve Hazırlanışı
Mürver şurubu aynı adlı bitkinin meyvesi kullanarak hazırlanan bir şuruptur. Atası (Sambucus nigra) dört-beş metre arası yükseklikte bir ağaçtır. Kahverengimsi yaprakları ve sarımsı-yeşil renkli çiçekleri vardır. Meyvesi, koyu menekşe hatta neredeyse siyah renklidir.
Geleneksel bitki biliminde, yaprakları, çiçekleri ve meyveleri iyileştirici amaçlarla kullanır. Mürver şurubu özellikle solunum yolu hastalıklarının tedavisinde kullanılmaktadır. Peki, başka ne gibi amaçlarla kullanılır? Hazırlanışı neleri kapsar? Yazımızı okumaya devam edin!
Mürver şurubu: Faydaları
Uzmanlar henüz mürverin, bitki, çiçek ve meyvelerinin kimyasal bileşimini belirlemediler. Ancak çeşitli besinleri (karbonhidratlar, proteinler, yağlar, mineraller ve vitaminler) ve aşağıdaki bileşikleri tespit ettiler:
- Alkaloidler
- Sitrik asit
- Flavonoidler
- Polifenoller
- Siyanogenetik glikozit (siyanür üreticisi)
Mürver şurubunun en yaygın kullanımı, solunum yolu ile ilişkili çeşitli belirtilerle mücadele etmek için destekleyici olarak başvurulmasıdır. Örneğin sümük dokusunda, burun tıkanıklığında, astım ataklarında, larenjitte, öksürükte ve diğer belirtilerde artış olduğunda kullanılır.
Pek çok çalışma, çeşitli hastalıkların tedavisi için bu şurubun etkinliğini kanıtlamayı denemiştir. Gerçekten de çalışmalarda, ürünü günlük dozlar şeklinde tüketen grip belirtileri taşıyan hastaların, diğer ilaç türleri olmadan bile iyileşme işaretleri gösterdikleri belirtilmiştir.
Diğer çalışmalarda, bu bitkinin soğuk algınlığına karşı destekleyici bir ajan olarak da faydalı olabileceği iddia edilir. Uçakla kıtalar arası yolculuk yapmak zorunda olan ve mürver ekstresi tüketen insanların soğuk algınlığına yakalanma ihtimallerinin ortalama olarak daha düşük olduğundan bahsedilir.
Benzer şekilde semptomların hem süresi hem de yoğunluğu önemli ölçüde daha azdır. Bunun yanında son zamanlarda yapılan bir araştırmada mürverde antibakteriyel, antiviral, anti-tümör, anti-lipid ve hatta antidepresan özellikler olduğu bulunmuştur.
Böylece, uzmanlar bu bitkinin ve meyvesinin, diyabet, obezite, çeşitli metabolik işlev bozuklukları ve hatta idrar sistemi sorunlarının tedavisinde bir tamamlayıcı olma potansiyeli taşıdığını umuyorlar.
Mürver şurubu tüketimine ilişkin önlemler
Şimdiye kadar söylediklerimize göre mürver şurubu sadece etkili değil aynı zamanda güvenli ve hatta çeşitli hastalıkların tedavisi için faydalılı gibi görünüyor. Ancak bilim henüz daha büyük çalışmalarla bulguları doğrulamadı. Üstelik riskleri ve olası yan etkileri de henüz değerlendirilmedi.
Bu bağlamda, mürver şurubu tüketirken dikkatli olmalı ve belirtilen dozları aşmamalısınız. Daha yüksek dozlarda dramatik etkileri olabilir, çünkü mürver, örneğin güçlü bir müshil olmasının yanında aynı zamanda güçlü bir idrar söktürücüdür. Bu nedenle onu benzer etkileri olan diğer ilaçlarla kesinlikle bir araya getirmemelisiniz.
Ayrıca olgunlaşmamış meyve tanelerini veya pişmemiş çiçekleri tüketmek mide bulantısına, kusmaya ve hatta şiddetli zehirlenmeye neden olabilir. Bitkinin hem kabuğunda, hem tohumlarında hem de yeşil renkteyken meyvelerinde lektin olarak bilinen maddeler bulunur. Bu, mide sorunlarına yol açabilir.
Aynı zamanda, dallarının, yapraklarının, köklerinin ve tohumlarının da yukarıda bahsedilen siyanogenetik glikozit nedeniyle potansiyel olarak toksik olduğunu unutmayın. Alerjik kişilerde, mürver içeren bir ürün tükettikten ya da sadece bitkiyle temas ettikten sonra döküntüler veya solunum problemleri oluşabilir.
Mürver, çocuklar ve ergenler, hamile kadınlar veya emziren anneler için tavsiye edilmez. Tehlikeli olduğunu gösteren veri olmamasına rağmen, onu yemenin güvenli olduğunu doğrulayan herhangi bir veri de yoktur. Bu nedenle, hamileyseniz veya emzirme dönemindeyseniz mürver içeren ürünlerden kaçının.
Bunu da okuyun: Grip Belirtilerini Rahatlatan 3 İnfüzyon
Mürver şurubunun hazırlanışı
Hazır satılan mürver şuruplarını satın alabilirsiniz. Ancak yapımı nispeten kolaydır. Elbette bir önceki kısımda bahsettiğimiz etkiler nedeniyle, hazırlama anında dikkatli olmak esastır.
Ana madde mürverdir. Taze veya kurutulmuş olabilir. Kurutulmuş mürveri, markette veya ot satılan bir dükkanda bulabilirsiniz.
Ya da bitkiyi ve olgunlaşmış meyveyi tanıyacak kadar bilgi sahibiyseniz, bir tarladan kendi taze mürverlerinizi toplayabilirsiniz. Ancak bu konuda da tedbirler almanız gerekir. Mürver ile karıştırabileceğiniz toksik bitki türleri vardır. Ayrıca çok basit, ama toksik diğer bitki türleri vardır, çünkü bu konuda önlemler almak gerekir.
Malzemeler
- 2 bardak mürver meyvesi taneleri (kuru ise) (400 g)
- 4 su bardağı su (1 litre)
- 1 su bardağı bal (250 g)
- Zencefil kökü; toz halinde olabilir (20 g).
- Zevke göre tarçın, vanilya veya kakule.
- İsteğe bağlı olarak votka gibi alkollü bir içecekten bir fincan ekleyebilirsiniz ancak şurup çocuklar için ise bu malzeme eklenmemelidir.
Hazırlanma süreci
- Mürver meyvesi tanelerini, zencefili ve tarçını (vanilya veya kakule) su ile birlikte kaynamak üzere ocağa koyun. Tercihen seramik veya cam kapta olabilir.
- Kaynayınca ocağı kısın ve 45 dakika boyunca kısık kalsın.
- Ocaktan alın ve soğuyana kadar beklemesine izin verin.
- Sonra yumuşak bir bez kullanarak süzün.
- Daha sonra, ortaya çıkan sıvıyı bal ve eğer isterseniz alkollü içecek ile karıştırın.
- Son olarak karışımı steril cam şişede serin ve kuru bir yerde saklayın.
Mürver şurubunu ölçülü bir şekilde tüketin
Bazı doğal ürünlerin ve tariflerin, bilimsel doğrulama eksikliği olan geleneksel kullanımları var. Araştırmada, halihazırda önemli özellikleri olduğu kabul edildiğinden mürver şurubu için durum böyle değildir.
Aynı şekilde, aşırı tüketildiğinde ters etkileri olabileceğinden, ölçülü bir şekilde kullanmanız gereken bir üründür. Bunun yanında, sadece hastalıkların belirtilerini yatıştırırken bir tamamlayıcı olabilir. Henüz birincil tedavi olarak kabul edilmez.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Perkins-Veazie P, Thomas AL, Byers PL, Finn CE. Fruit Composition of Elderberry (Sambucus spp.) Genotypes Grown in Oregon and Missouri, USA. Acta Hortic. 2015;1061:219-224. doi:10.17660/ActaHortic.2015.1061.24
- Clapé O, Castillo A. Caracterización fármaco-toxicológica de la planta medicinal Sambucus nigra subsp. canadensis. Revista Cubana de Farmacia. 2011; 45(4):586-596.
-
Hawkins J, Baker C, Cherry L, Dunne E. Black elderberry (Sambucus nigra) supplementation effectively treats upper respiratory symptoms: A meta-analysis of randomized, controlled clinical trials. Complement Ther Med. 2019 Feb;42:361-365. doi: 10.1016/j.ctim.2018.12.004. Epub 2018 Dec 18. PMID: 30670267.
- Grajales B, Botero M, Ramírez J. Características, manejo, usos y beneficios del saúco (Sambucus nigra L.) con énfasis en su implementación en sistemas silvopastoriles del Trópico Alto. Revista de Investigación Agraria y Ambiental, 2015; 6(1): 155-168.
- Muñoz O, Montes M, Wilkomirsky T. Plantas medicinales de uso en Chile: química y farmacología. Santiago: Universidad de Chile, 2004.
-
Dellagreca, M., Fiorentino, A., Monaco, P., Previtera, L., & Simonet, A. M. (2000). Cyanogenic Glycosides from Sambucus Nigra. Natural Product Letters, 14(3), 175–182. https://doi.org/10.1080/10575630008041228
-
Ulbricht C, Basch E, Cheung L, Goldberg H, Hammerness P, Isaac R, Khalsa KP, Romm A, Rychlik I, Varghese M, Weissner W, Windsor RC, Wortley J. An evidence-based systematic review of elderberry and elderflower (Sambucus nigra) by the Natural Standard Research Collaboration. J Diet Suppl. 2014 Mar;11(1):80-120. doi: 10.3109/19390211.2013.859852. Epub 2014 Jan 10. PMID: 24409980.