Nazal Septum Perforasyonu: Nedenleri, Semptomları ve Tedavisi

Kokain kullanıcıları ciddi bir nazal septum perforasyonu yaşama riski altındadırlar. Aşağıda, bu durum hakkında bilmeniz gereken her şeyi sizlere açıklayacağız.

Yazan ve doğrulayan Doktor Leonardo Biolatto.

Son Güncelleme: 26 Ekim, 2022

Nazal septum perforasyonu burnu etkileyen bir durumdur. Bazı durumlarda herhangi bir semptoma yol açmayabilir. Ancak, aynı zamanda yüksek bir komplikasyon riski ile de ilişkilidir.

Kokain kullanımı ve septoplasti gibi belirli cerrahi prosedürler gibi bazı nedenleri, insidansını artırır. Bu nedenlerin ikisi de günümüzde daha yaygındır.

Nazal septum perforasyonu tıbbi ya da cerrahi tedavi gerektirebilir. Bu yazımızda, bu durum hakkında bilmeniz gereken her şeyi ve durumun nasıl çözüleceğini açıklayacağız.

Nazal Septum Perforasyonu Nedir?

Burun, nefes alma işleminin doğru bir şekilde gerçekleşmesi için gerekli olan karmaşık bir yapıdır. Solunan havayı filtrelemekten sorumlu olan burun delikleri adı verilen iki boşluğu vardır. Bu şekilde hava akciğerlere daha temiz, daha ıslak ve daha sıcak bir biçimde ulaşır, ki bu da enfeksiyon ya da yaralanmaları önler.

Burun delikleri, nazal septum ile birbirinden ayrılır. Bu, kıkırdak ve kemikten oluşan ve burnu dikey olarak bölen bir yapıdır. Burun deliklerinin iç duvarını oluşturur. Böylece havanın geçişine yardımcı olur.

Nazal septum perforasyonu, bir deliğin gelişmesinden oluşur. Bu nedenle, her iki burun deliğinin iletişim kurmasına neden olur ve deliğin ne kadar büyük olduğuna bağlı olarak az ya da çok ciddi semptomlar ortaya çıkabilir.

Nazal Septum Perforasyonunun Nedenleri

Nazal septum perforasyonunun etiyolojisi çok çeşitlidir. Bunun nedeni, kısmen kıkırdaklı bir yapı olduğu için, dokuya zarar verebilecek bazı ajanlara duyarlı olmasıdır.

Bu sorunun en yaygın nedenlerinden bir tanesi burun bölgesinde cerrahi bir işlem geçirmiş olmaktır. Özellikle nefes alma problemlerini ortadan kaldırmak için yapıldığında, rinoplastinin bir komplikasyonu olarak görünebilir. Rinoplasti, hem estetik amaçlı hem de nefes almayı iyileştirmek için burnun şeklini değiştiren bir ameliyattır.

Diğer yandan, MSD El Kitabına göre enfeksiyon ya da travmaya ikincil de olabilir. Aslında, sürekli burun karıştırma ve septum piercingleri (septumdan geçen piercingler) buna neden olabilir.

Bu Problemin Diğer Nedenleri

En alakalı nedenlerden bir diğeri de burun içi uyuşturucu kullanımıdır. Spesifik olarak, bu durumla en çok ilgili olan uyuşturucu kokaindir. Hospital de la Santa Creu i Sant Pau‘da yürütülen bir çalışmanın belirttiğine göre, şu anda bu durumun ana nedenlerinden bir budur.

Kokain, burundaki kan damarlarının daralmasına neden olan bir uyuşturucudur. Bu nedenle doku yeterince kan alamadığı için hasar görür ve delinebilir.

Ancak, birçok ilaç da bu problem ile ilişkilidir. Örneğin, bazı nazal kortikosteroid spreyler bunlara dahildir. Benzer şekilde, maske yoluyla oksijen terapisi ya da gözlükler de buna dahil edilebilir.

Son olarak, bu durumun bir başka nedeni de kimyasallara ya da toksinlere maruz kalmaktır. Bu çoğunlukla kimyasal endüstrilerde ya da fabrikalarda çalışan kişilerde görülür.

Nazal Septum Perforasyonunun Neden Olduğu Semptomlar

Semptomlar deliğin boyutuna bağlı olacaktır. 1.2 cm’den az, çok küçük bir delik olabilir. Ya da daha büyük, 2.5 cm boyutunda olabilir.

Semptomatik vakaların en karakteristik semptomu sık görülen burun kanamalarıdır. Burun kanamaları için tıbbi terim “epistaksis”tir. Burun delikleri oldukça vasküler olduğu için kanama ağır ve endişe verici olabilir.

Bazı vakalarda hasta burun kanaması yerine rinoreden muzdariptir. Bu, burun akıntısı için kullanılan tıbbi terimidir. Ek olarak, deliğin çevresinde yara kabuklarının oluşması da yaygındır ve bu da nefes almayı zorlaştırabilir.

Ayrıca, bu kişilerin baş ağrısı ya da burnunun kendisinde ağrı yaşaması da yaygındır. Nazal septum perforasyonu için karakteristik olan bir başka belirti hırıltılı solunumdur. Bu, bir kişinin nefes alırken tiz bir ıslık sesi çıkarması durumudur. Bunun nedeni, her nefes alıp verdiklerinde havanın bu delikten geçmesidir.

Son olarak, bu durumun estetik sonuçları da olabilir. Herediana Tıp Dergisine göre semer burun, çoğu vakada bu durumdan kaynaklanan bir bozukluktur. Burun yüksekliği kaybı ile karakterizedir.

Tedavi

Bu durumu tedavi etmenin farklı yolları vardır. Tedavi seçimi hastanın semptomlarına ve deliğin boyutuna bağlıdır. Çoğu durumda tıbbi bir yaklaşım yeterli olacaktır. Tıp uzmanı, basitrasin ya da mupirosinden yapılmış bir merhem yazabilir. Bu merhem, delik bölgesinde yara kabuğu oluşumunu azaltır.

Hasta ayrıca sprey olarak uygulanan bir salin solüsyonu da kullanabilir. Merhem gibi, bu solüsyon da kabuk ve ülser oluşumunu azaltmaya yardımcı olur.

Bazı durumlar ameliyat gerektirebilir. Doktor, hastanın vücudunun başka bir yerinden bir doku implantı alabilir. Hatta, deliği kapatmak için yapay membranlar bile yerleştirilebilir.

Diğer Cerrahi Alternatifler

Hospital Clinic de Barcelona’daki doktorlar, perfore nazal septumu yeniden yapılandırmak için alternatif bir cerrahi tedavi uygulamaktadır. Bu ameliyat için, kafatasını çevreleyen fibröz dokudan (buna perikraniyal flep adı verilir) elde ettikleri bir parça kullanırlar.

Öncelikle, dokuyu toplamak üzere kafa derisine bir kesi yaparlar. Daha sonra ön kemiğin içinden bir delik açarlar. Bundan sonra dokuyu burun boşluğunun üzerine yerleştirirler. Bu şekilde septumu yeniden şekillendirerek deliği ortadan kaldırırlar.

Bu tekniğin faydası ağrısız olması ve çabuk iyileşmesidir. Ayrıca iz bırakmaz. Tek yara izi kafatasının arkasındadır, ki bu da kafa derisinin kendisi tarafından örtülür.

Teşhis

Bir nazal septum perforasyonunu teşhis etmek için, doktorun semptomları bilmesi ve burun boşluğunu kontrol etmesi önemlidir. Bu amaçla burun deliklerini net bir şekilde görmelerini sağlayan tamamlayıcı testlere başvurabilirler.

Endoskopi, en yaygın biçimde kullanılan testlerden bir tanesidir. Burun deliklerinden kamera ile küçük bir tüpün sokulmasından ibarettir. Ek olarak, kabukların çıkarılmasına yardımcı olmak için bu tüpe başka aletler de yerleştirilebilir. Hatta bu yolu kullanarak doktorlar doku örnekleri bile alabilirler.

Radyoloji Dergisinde yayınlanan bir çalışma, bilgisayarlı tomografinin özellikle kokain kullanıcılarında en yararlı tanı testlerinden biri olduğunu açıklamaktadır.

Nazal Septum Perforasyonu Önlenebilirdir

Çoğu vakada nazal septum perforasyonlarının önlenebileceğini belirtmek ve bunu hatırlamak önemlidir. Bunun nedeni, bu durumun uyuşturucuların ya da tahriş edici maddelerin solunması nedeniyle ortaya çıkma eğiliminde olmasıdır.

Bu nedenle, bu tür yıkıcı alışkanlıklardan kaçınmanın yanı sıra, kimyasal endüstrilerde ya da fabrikalarda çalışıyorsanız burun deliklerinizi korumanız da çok önemlidir. Ek olarak, burada tarif ettiğimiz semptomlardan herhangi birinden şikayetçiyseniz mutlaka doktorunuza danışmalısınız.