Topikal Kortikosteroidler Nasıl Uygulanır

Topikal kortikosteroidler bölgesel ya da genel cilt problemleri için kullanılır. Etkileri cilt yapınıza ve kullandığınız ilaçlara göre değişir.
Topikal Kortikosteroidler Nasıl Uygulanır

Son Güncelleme: 07 Kasım, 2020

Topikal kortikosteroidleri bazı cilt sorunları için kullanırken dikkatli olmalısınız. Şu iki durum çok yaygın görülür; biri bu ilaçları kullanmaya karşı olan korku, diğeri ise bu ilaçların fazla kullanımından dolayı ortaya çıkabilecek olası reaksiyonlardır.

Kortikosteroidleri kullanmaya korkanlar, lokal olarak uygulandığında bile sistematik kortikosteroidlerin yan etkilerine benzer etkileri olacağı fikrinden dolayı kullanmaktan çekinir.

Sistematik kortikosteroidlerin yan etkilerinden bazıları şişkinlik, kilo alımı ve osteoporoz riskinin artmasıdır. Ancak, topikal kortikosteroidlerin aşırı kullanımı sonucunda da benzer etkilerle karşılaşabileceğinizi unutmayın. Hatta özellikle kuvvetli ilaçlarsa ve daha geniş bir alan için kullanılırsa bu durum söz konusu olabilir.

Diğer yandan aşırı kullanımında kortikosteroidlere karşı tolerans geliştirirsiniz. Bunun sebebi, uyguladığınız bölgeyi rahatlatarak iyi hissettirmesiyle kişiyi sonuçlarını düşünmeden tekrar tekrar kullanmaya itmesidir.

Topikal kortikosteroidler: yan etkileri

Topikal kortikosteroidlerin yan etkisi uygulama şeklinden dolayı genelde ciltte kendini gösterir. Örneğin, en yaygın yan etkisi cildin dış yüzeyinde oluşan atrofidirDaha az görülen yan etkileri ise ciltte çatlaklar, aşırı kıllanma ve aknedir.

Topikal kortikosteroid kullanıyor fakat hiçbir ilerleme kaydetmiyorsanız hemen doktora gidin. Doktorunuz yaraya bakıp gerekli görürse tedavide bir değişiklik yapma kararı verir.

eline kortikosteroid süren adam

Topikal kortikosteroidlerin emilimini etkileyen faktörler nelerdir?

Topikal kortikosteroidleri kullanırken, etkileri ve aktif bileşenlerinin farklı faktörlere göre değiştiğini aklınızda bulundurun. Örneğin, bunlardan bazıları:

Ciltte geçirgenlik

Cildiniz tarafından nasıl emildiği açısından bakıldığında birkaç faktörden bahsedebiliriz:

  • Yaş. Çocukların ve yaşlıların cildi daha geçirgendir. Hatta, cilt ne kadar geçirgense ilaç da etkisini o kadar fazla gösterir.
  • Sorunun hangi bölgede olduğu. Farklı bölgelerin farklı açılardan etkilendiği göz önüne alındığında, en geçirgen bölgenin mukoza zarı olduğu görülmüştür.
  • Sorunun türü ve cildin durumu. Ciltte lezyonların olduğu yerlerde ilaç daha kolay emilir. Ancak kronik lezyonlarda cilt kalınlaşır. Bu yüzden de ciltteki emilim bu bölgelerde zorlaşır.

Ürünün çeşidi

Topikal kortikosteroidlerin ürün yapısı olarak farklı çeşitleri vardır. Solüsyon ve jel yapıdaki ürünler genelde akut dermatit tedavisinde kullanılır. Ancak merhemler ve kremler subakut lezyonlar içindir. Yağ yapıdaki ürünler ise genelde kseroz gibi kronik hastalıklar için kullanılır.

topikal kortikosteroidlerin kullanımı

Topikal kortikosteroidlerin hepsi aynı mıdır?

Her ilaç farklı bir kortikosteroid türünden yapılır ve farklı kuvvet derecelerine sahiptir. Doktorunuz hangisinin size en uygun olduğunu söyleyecektir. Her tedavinin olası etkilerini ve yan etkilerini birlikte hesaba katmak gerekir. İlaç seçerken hastanın özel durumu, problemin olduğu bölge ve lezyon türü düşünülerek karar verilmelidir.

Düşük kuvvetli topikal kortikosteroidler yüzdeki yaralanmaların tedavisinde maksimum 5 gün sürecek şekilde kullanılır. Ancak vücudun başka bir bölgesini tedavi etmek istiyorsanız genelde orta kuvvetli olanları maksimum on gün olmak üzere kullanın.

Sürdürdüğünüz bir tedaviyi asla birden bırakmamalısınız. Tedavi işe yaramıyorsa ilacın yüksek kuvvetli olanından daha düşük olana geçmeniz gerekebilir. Hatta bazı doktorlar yoksunluk etkisini önlemek için deriyi yumuşatan bir merhemle beraber kullanılmasını önerebilir.

Sizin için en iyi olanı seçmek

Topikal kortikosteroidleri uygularken tedavinize göre sizin için en iyi olanı seçmek önemlidir. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi akut bir patoloji kronik olanla aynı değildir ve her bölgenin durumu farklıdır.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Azparren, A., Servicio, A., & Farmacéuticas, D. P. (2009). Corticoides tópicos. Boletín de Información Farmacoterapéutica de Navarra.

  • Grau, P. S. (2006). Corticoides tópicos. Actualización Topical steroids. Un update. Med Cutan Iber Lat Am.

  • Casado-Verrier, B., Sanz-Canalejas, L., Gómez-Fernández, C., Pagán, B., López, M., & Casado-Jiménez, M. (2012). Síndrome de Cushing iatrogénico por corticoides tópicos en dos adultos. Medicina Cutanea Ibero-Latino-Americana. https://doi.org/10.4464/MD.2012.40.2.5012


Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.