Diyetinizden Gluteni Çıkarmak: Beyin Üzerindeki Etkileri
Beslenmedeki bazı güncel eğilimler, beyne zararlı olabileceğini savunarak, gluteni diyetinizden çıkarmanızdan yanadır. Bazıları bu proteinin inflamasyonu arttırmaktan sorumlu olabileceğini öne sürer.
Dolayısıyla bu sadece beyne değil, diğer organlara da zarar verebilir. Ayrıca, eğer ifade doğruysa, bu protein vücudu zihinsel sağlıkla ilgili bazı bozukluklara yatkın hale getirebilir.
Ancak araştırmalar bu konuda ne diyor? Glutenin beyin sağlığını tehlikeye attığı doğru mu? Bu yazıda, bu soruları yanıtlayacağız ve ayrıca konuyla ilgili bazı araştırmaları gözden geçireceğiz!
Daha fazla bilgi için: Glutensiz Diyet Cildinize Yardımcı Olabilir
Diyetten gluteni çıkarmak: Gluten ve iltihap
Gluten tüketimini artan inflamasyon ve gastrointestinal problemlerle ilişkilendirebilecek, çölyaksız gluten duyarlılığı adı verilen bir sağlık sorunu vardır. Ancak bu konuda çok fazla tartışma var.
Hastalığın patofizyolojisi henüz spesifik olarak tanımlanmamıştır. World Journal of Gastroenterology’de yayınlanan bir makale, bu proteinin alımını baş ağrısı ve yorgunluk görünümü ile ilişkilendirmektedir.
Buna rağmen, bu proteinin diyetten sistematik bir şekilde çıkarılmasını önerecek sağlam bir kanıt yoktur. Gluten tüketme konusundaki şüphelerin cevabı, tükettikten sonra rahatsızlık yaratmaya daha yatkın olan belirli bir mikrobiyota profilinde gizli olabilir.
Gluten ve beyin sağlığı
Biri 2018’de yayınlanan diğer bilimsel makaleler, glutenin ruh sağlığını etkileyen belirli hastalıkları indükleme kabiliyetini dile getiriyor. Önceki durumda olduğu gibi, bunun meydana geldiği patofizyoloji açık değildir.
Gluten alımını artan beyin hastalıkları riski ile ilişkilendirmek için yeterli kanıt yok. Bununla birlikte, bu proteini tüketmenin bipolar bozukluk veya şizofreni olasılığını artırabileceğini gösteren kanıtlar var.
Bu teoriyi desteklemek için öne sürülen model, bağırsak disbiyozunun varlığına dayanmaktadır. Bu durum, daha sonra kraniyoserebral sıvıya geçebilen beta-amiloidlerin emilimini artırarak bağırsak bariyerinin geçirgenliğini arttırır.
Bu maddelerin birikmesi, nörodejeneratif ve zihinsel hastalıkların ortaya çıkması ile doğrudan ilişkilidir.
Bu yazı da ilginizi çekebilir: Glutensiz Diyet ve Sağlık Üzerindeki Etkileri
Çeşitli bir diyet: En iyi seçenek
Bu varsayımlara rağmen, glutenin tüm bireyler için zararlı bir madde olduğuna dair bir kesinlik yoktur. Bu nedenle, sadece tükettikten sonra tekrarlayan gastrointestinal rahatsızlık durumunda kısıtlanması önerilir.
Doktorunuz gluteni tüketmeme konusunda tavsiyede bulunmuyorsa, onu diyetinizden çıkarmak orta vadede bir intoleransın gelişmesine yol açabilir. Bunun nedeni, vücudun enerji tasarrufu amacıyla bu proteini yıkmak için ihtiyaç duyduğu enzimleri üretmeyi bırakmasıdır.
Çoğu insan için doktorlar çeşitli bir diyet önerir. Ancak kişinin halihazırda tükettiği karbonhidrat miktarları yüksekse doktorlar tüketiminin azaltılmasını önermektedir.
Diyete karbonhidratlı yiyecekleri dahil etmek söz konusu olduğunda, yumru köklere öncelik vermek en iyisidir. Bunlar gerekli vitamin ve mineralleri de içerirler.
Diyetteki gluten içeren tahıllar tercihen tam tahıllar olmalıdır. Bu şekilde ürünün bağırsak florasına fayda sağlayan ve disbiyoz riskini azaltan lifi kullanılır.
Gluten, belirsizliğe neden olan protein
Daha önce de belirttiğimiz gibi, glutenin sağlığa zararlı olduğunu doğrulamak için yeterli bilimsel kanıt yoktur. Alerjiniz, intoleransınız veya çölyak hastalığınız yoksa gluteni diyetinizden çıkarmak iyi bir fikir değildir. Bununla birlikte, gluten alımınızı azaltmak faydalı olabilir.
En son bilimsel makaleler, bu proteinin, mikrobiyota düzeyinde daha önceki sorunlar varsa daha yüksek olabilecek belirli bir enflamatuar kapasitesini önermektedir. Beyin sağlığı üzerindeki etkisi de tamamen açık değildir ve bağırsakta yaşayan bakterilere ve bağırsak geçirgenliğine bağlı olabilir.
Tüm bu nedenlerle, en iyi tavsiye dikkatli olmaktır. Yumru köklere ve pirinç gibi glutensiz tahıllara öncelik vermek etkili bir strateji olabilir. Ayrıca, bu proteinli yiyecekleri diyetinize dahil etmek söz konusu olduğunda, tam tahıllı çeşitlere başvurmak en iyisidir.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Losurdo G., Principi M., Lannone A., Amoruso A., et al., Extra intestinal manifestataions of non celiac gluten sensitivity: an expanding paradigm. World J Gastroenterol, 2018. 24: 1521-1530.
- Brietzke E., Cerqueira RO., Mansur RB., McIntyre R., Gluten related illnesses and severe mental disorders: a comprehensive review. Neurosci Biobehav Rev, 2018. 84: 368-375.