İki Dil Bilen Çocuklar Yetiştirmenin Faydaları

Birden fazla dil konuşabilmek kişiye sosyal ve profesyonel anlamda müthiş bir avantaj sağlar, hatta çocuklar için daha çok faydası vardır.

Gitgide küreselleşen bir toplumda çocuklar da artık içinde birden fazla kültür barındıran ve evde farklı dillerin konuşulduğu bir çevrede büyüyor. Bu durum da çocukların iki dil birden öğrenerek büyümesinin sağlıklı olup olmadığına dair tartışmaların yükselmesine sebep oldu. Bazıları iki dil bilen çocuklar yetiştirmenin iyi bir şey olduğunu düşünürken, çocukların kafasını karıştırabileceğini savunanlar da oldu.

İki dil bilen çocukların ebeveynlerinin aklındaki bu soru, araştırmacılar ve eğitimcilerin de kendilerine sordukları sorulardan biri. Çocukların iki dil konuşarak büyümesi kafa karıştırıcı mıdır? İki dil bilen çocuklar daha mı zeki olur? Çocukla ilk kelimelerini söylediği andan itibaren iki dilde birden konuşmak mı doğru, yoksa biraz daha beklemek mi?

Bu soruların cevapları çok net. Daha fazlasını öğrenmek için okumaya devam edin!

Çocukları iki dil birden konuşulan bir ortamda yetiştirmek sağlıklı mı?

Çocuklarla iki dilde konuşmanın zararlı olduğunu düşünen insanlar, dilleri karıştırmanın çocuğun sosyalleşme ve öğrenme sürecini zorlaştıracağını savunuyor. Ne de olsa çocuk kendini ifade ederken iki dili karıştırabilir ve dilleri ayırt etmekte zorlanabilir diye düşünüyorlar.

Ancak deneyimler ve yapılan araştırmalar tam tersini gösteriyor. “Birden fazla dile alıştırılan çocukların beyinlerindeki öğrenme, dil, hafıza ve dikkat ile ilgili bölgelerdeki doku yoğunluğu daha fazladır.” diyerek özetliyor çocuk doktoru Gwendolyn Delaney.

Nüfus sayımlarına göre, büyük şehirlerdeki iki dil konuşan çocukların sayısında 2035’e kadar %50 artış bekleniyor. Ancak, elimizde bu trendin etkilerine yönelik yapılan sayılı araştırma var, yine de bunların hepsi pozitif yönlerini vurguluyor.

İki dil konuşmak çocukların kafasını mı karıştırır?

Birden fazla dilde konuşan yetişkinler genelde hangi dili kullanacaklarının ayrımını yapmakta hiç sorun yaşamaz. Bazıları yeni konuşmayı öğrenen bir çocuk için bunun fazla kafa karıştırıcı olacağını düşünüyor.

Amerikan Dilbilim Derneği çocukların iki dil arasındaki ayrımı yapmayı öğrenmekte çok hızlı olduğu konusunda bize garanti veriyor. Cümle yapısında ya da telaffuzda ufak tefek hatalar yapabilirler ama bunları hiç zorluk çekmeden düzeltebiliyorlar.

Ayrıca Barbara Pearson’un Raising a Bilingual Child (İki Dil Bilen Bir Çocuk Yetiştirmek) adlı kitabında, bir dili konuşurken aralara başka dilden kelimeler sıkıştırma durumunu kodları karıştırmak olarak açıklıyor. Ancak Pearson bunun normal bir öğrenme davranışı olduğunu, herhangi bir kafa karışıklığı ya da disleksiden kaynaklanmadığını da ekliyor.

Psikolog Laura Namy, bir dili konuşurken diğer dilden kelimeler de kullanmanın dilleri birbirine karıştırmak olmadığını açıklıyor. Araştırmaların gösterdiğine göre, çocuklar 2 yaş gibi erken bir zamandan itibaren konuşmacının kullandığı dile göre hangi dili seçeceğini tayin edebiliyor.

İki dil bilen çocuklar daha mı zeki olur?

Birden fazla dil konuşmanın profesyonel ve kültürel avantajları olduğu aşikar. Ancak buna ek olarak, bazı araştırmalar sosyal davranışlar açısından da avantajları olduğunu ortaya seriyor.

Toronto York Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma, iki dil konuşan çocukların okuldaki konu ve derslerdeki farklı değişimlere daha iyi adapte olduğunu gösteriyor. Başka araştırmalar da birden fazla dil öğrenmenin çocuklukta hafızayı geliştirebileceği ihtimalinden bahsediyor.

Psikolog Glenn Schellenberg, dil ve müzik gibi iletişim becerilerinin bilgi dağarcığını genişletmede avantaj sağladığına inanıyor. Fakat bu iki dilde konuşan çocukların daha zeki olduğunu kanıtlamasa bile, bu çocukların bilişsel gelişimleri için daha çok avantaja sahip oldukları kesin.

Çocuklarla konuşurken hangi dil önceliğiniz olmalı?

Klasik eğitim, çocuklarla günlük iletişim kurarken tek bir dil kullanılmasını ve ikinci dilin de okuldaki derslerde olmasını öneriyor. Bu görüş artık değişti.

Dilbilimci Annick De Houwer, devamlı iki dilin konuşulduğunu duyan çocukların bu dilleri öğrenirken hiç zorluk çekmediğine inanıyor. Hatta bir kişiyle iki dilde konuşurken aradaki farkı bile anlayabiliyorlar.

Amerikan Dilbilim Derneği, kimsenin çocuklara konuşmayı öğretmediğini, çocukların iletişim kurma ihtiyacından dolayı dil öğrendiklerini söylüyor. Böylece öncelikli olarak kullanacakları dili de belirliyorlar.

Örneğin, İspanya’da yaşayan İngiliz bir ailenin çocuğu hayatının ilk yıllarında asıl dili olarak İngilizce’yi kullanabilir. Ancak okula gitmeye, sosyalleşmeye ve İspanyolca dersleri almaya başladığı zaman asıl konuştuğu dil İspanyolca olacaktır.

Ebeveynler iki dili bir arada kullanmaktan kaçınmalı mıdır?

İki dil konuşan çocukların ebeveynleri de genelde iki dil konuşuyordur ve normal bir konuşma sırasında bu iki dili dönüşümlü olarak kullanıyordur. Hatta bir dili konuşurken farkında olmadan diğer dile geçiş yapabiliyordur.

Bunun çocukları nasıl etkilediğine dair çok sayıda araştırma yok ve olanların sonuçları da değişkendir. Ancak, en son yapılan araştırmanın söylediğine göre, çocuklar okula başladıklarında hızlıca ortadan kalkan karışık kodları anlama ve adapte olma yetisine sahip.

Çocukları farklı dillerle tanıştırmak için en iyi yaş hangisidir?

İkinci bir dil öğrenmenin ideal yaşı yoktur. İkinci dili sonradan öğrenenlerin iyi öğrenemediği fikri çoğu eğitimcinin katılmadığı bir önermedir. Araştırmaların kanıtlayabildiği bir şey var, o da kişinin ilk bir yaşında öğrenmesinin daha kolay olduğu. Ne kadar erken o kadar kolay!

Austin Teksas Üniversitesi Dil Bölümünü’nün başkanı David Birdsong, dil öğrenme gelişiminin daha kötüye gitmediğini fakat yıllar içinde öğrenme becerisinin azaldığını söylüyor.

Dile özel seslendirme ve dinlemeye alıştıkça başka bir dile ait bazı seslerin asimilasyonu daha zor hale geliyor. Bu yüzden de erken yaştan iki dil öğrenmek dildeki bu değişimlere adapte olmayı kolaylaştırıyor. 

İki dil bilen çocuklar: sonuçlar ve faydalar

• Küçük çocuklar erken yaştan itibaren birden fazla dil öğrenebilir.
• İki dil öğrenmek kafa karışıklığı yaratmaz.
• İki dil konuşabilen çocuklar bu diller arasındaki ayrımı çok rahat bir şekilde yapabilir.
• Birden fazla dil öğrenmek sosyal davranışlarda avantaj sağlar.
• Birden fazla dil konuşan insanların bilişsel becerileri daha geniştir.
• Birden fazla dil konuşmak daha iyi öğrenmeyi de sağlar.
• İki dil konuşabilen insanlar profesyonel hayatlarında daha çok fırsatla karşılaşır.