Vegan, Vejetaryen ve Fleksitaryen Arasındaki Farklar

Giderek daha da fazla insan beslenmelerini bitkisel gıdalara dayandırmaktalar ve vegan, vejetaryen ya da fleksitaryen olduklarını söylüyorlar. Bunların farkını biliyor musunuz?
Vegan, Vejetaryen ve Fleksitaryen Arasındaki Farklar
Florencia Villafañe

Yazan ve doğrulayan beslenme uzmanı Florencia Villafañe.

Son Güncelleme: 09 Ağustos, 2022

Vegan, vejetaryen ve fleksitaryen terimlerini duymuş olabilirsiniz ve bunların ne anlama geldiğini gerçekten anlamamış olabilirsiniz. Bunların hepsi bitki bazlı yiyecekler yemek ile ilgili gibi görünüyor, peki aralarındaki fark nedir? Öğrenmek için okumaya devam edin.

Bu tür bir yeme tercihinde meyve ve sebzelerin önceliği vardır. Birçok insan bu beslenme düzenini hayvanlara olan saygısından ya da başka çevresel kaygılar nedeniyle benimsemektedir. Bu konu hakkında daha fazla bilgi edinmek için okumaya devam edin.

Vegan, Vejetaryen ya da Fleksitaryen Olmak Arasındaki Fark

Bu beslenme tarzları, pek çok farklı nedenden dolayı yükseliştedir. Her grubun tüketimini ve yaşam pratiklerini tanımlayacak ayırt edici özellikler vardır. Hadi bunların neler olduklarını öğrenelim.

Vegan

Bu insanlar diyetlerini tamamen meyve ve sebzelere dayandırırlar. Yani süt ürünleri ve türevleri, yumurta ya da bal gibi hayvansal ürünleri tüketmezler. Ancak, “vegan” terimi bunun ötesine geçer ve aslında belirli bir yemek yeme biçimini içeren bir yaşam tarzını ifade eder.

Bu, tüm türlerin eşit olduğu şeklindeki etik ve ahlaki akıl yürütmeden ortaya çıkar. Bu nedenle veganlar, hayvan istismarını ve sömürüsünü reddederler ve hayvan türevleri olan ya da hayvanlarla deney yapan şirketler tarafından üretilen ürünleri kullanmazlar.

Diğer şeylerin yanı sıra hayvanat bahçeleri, at yarışları, sirkler ve rodeolar gibi diğer hayvan sömürüsü türlerine de karşıdırlar. Ayrıca, hayvancılık çiftliklerinin yarattığı çevresel etkinin de farkındadırlar.

Bununla ilgili olarak, çeşitli çalışmalar, hayvancılığın doğal kaynakları büyük ölçüde istismar ettiğini, sera etkisini arttırdığını, toprağı asitleştirdiğini ve nehirlerde ve denizlerde fazla atık biriktirdiğini göstermiştir.

Kavrulmuş bir salata.
Vegan diyetler hayvansal ürünleri tamamen dışarıda tutar.

Vejetaryen

Bu türde bir diyet bitkisel gıdalara dayanır, ancak aynı zamanda süt ürünlerini, yumurtayı ve balı da içerir. Bu bağlamda, et ve türevleri tamamen dışarıda tutulan tek besinlerdir.

Sociedad Argentina de Nutrition’a göre, bu grup içinde farklı alt gruplar olabilir. En iyi bilinen ovo-lacto vejetaryenliktir, ancak süt ve türevlerini dışlayan ovo-vejetaryenlik de vardır. Ek olarak, lakto-vejetaryenlik de vardır ve bunu takip etmekte olan insanlar yumurta tüketmezler.

Bazı insanlar vejetaryenliği ömür boyu benimserler ve bazıları bunu tüm hayvansal ürünler olmadan yaşamayı amaçladıkları için yapabilirler. Bunun veganlığa geçebilmek için oldukça gerekli bir geçiş basamağı olduğu söylenebilir.

Fleksitaryen

Bu beslenme tarzı esneklik ile ilgilidir. Aslında bu grup, genel olarak vejetaryen bir diyet uygulayan, ancak bazen et yemeyi kabul eden tüm insanları içerir.

Bu grup, her zaman et yemeyen ya da bir et türünü diğerine tercih eden kişileri içerir. Aynı zamanda vejetaryen bir diyet benimsemeye çalışanlar için de genellikle ilk adımdır.

Görebileceğiniz üzere, bu yaşam tarzı son zamanlarda çok fazla itibar kazanmıştır. Hatta, farkında bile olmadan fleksitaryen olabilirsiniz. Bu tür bir yaşam tarzının hayvanları yemeyi bir ihlal olarak görmediğini ve dolayısıyla suçluluk duygusuna yol açmadığını da belirtelim.

Bu Yeme Tercihleri Güvenli Midir?

Yıllar önce insanlar, hayvansal ürünler içermeyen diyetlerin önemli besinlerden yoksun olduğuna inanıyorlardı. Bununla birlikte, bilimsel kanıtlar uygun şekilde planlanmış bir vegan diyetinin dahi B12 vitamini bakımından eksik olduğunu göstermektedir.

B12 vitamini, hayvanların bağırsaklarında yaşayan mikroorganizmaların sentezinin bir sonucudur. Bu nedenle bu vitamini içeren tek besin kaynakları et, yumurta, süt ve türevleridir. Profesyoneller tarafından önerilen günlük miktarlar, bu gruptaki kişiler bazen hayvansal ürünleri yeseler de buna rağmen vejetaryen ve fleksitaryen diyetlerde karşılanmamaktadır.

Sonuç olarak, bu vitaminin uzun süreli eksikliği bu kişilerde anemiye, sinir sisteminde bozukluklara, fetüs gelişiminde gecikmeye, hafıza kaybına ve diğer komplikasyonlara neden olabilir. Bu nedenle doktorlar, herhangi bir komplikasyonu önlemeye çalışmak için takviyeleri önermektedir.

Vegan bir burger.
Bu tür bir diyet, B12 vitamini eksikliğine yol açabilir ve bu vitamin yapay takviyelerden elde edilebilir.

Vegan, Vejetaryen ve Fleksitaryen Arasındaki Farklar

Gördüğünüz gibi, bu beslenme tarzları oldukça farklıdır. Fleksitaryenliğin vejetaryenliğe, ve ardından eğer isterseniz veganlığa ilerleyebilen bir yaşam tarzının başlangıcı olduğunu söyleyebiliriz. Ancak, bir kişi bu adımları atlayabilir ve doğrudan veganlığa da gidebilir.

Son olarak, diyetiniz ne olursa olsun, dengeli olmasını ve ihtiyacınız olan tüm besinleri almanızı sağlamak için bunu dikkatlice planlamalısınız. Aksi takdirde bu durum gelecekte eksikliklere ve sağlık sorunlarına yol açacaktır. Tavsiye için daima doktorunuza ya da beslenme uzmanınıza danışın.

Okuduğunuz için teşekkür ederiz.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • García-Maldonado, E., Gallego-Narbón, A., & Vaquero, M. (2019). ¿ Son las dietas vegetarianas nutricionalmente adecuadas? Una revisión de la evidencia científica. Nutrición Hospitalaria36(4), 950-961.
  • Rojas Allende, D., Figueras Díaz, F., & Durán Agüero, S. (2017). Ventajas y desventajas nutricionales de ser vegano o vegetariano. Revista chilena de nutrición44(3), 218-225.
  • Poore, J., & Nemecek, T. (2018). Reducing food’s environmental impacts through producers and consumers. Science360(6392), 987-992.
  • Farran, A., Illan, M., & Padró, L. (2015). Dieta vegetariana y otras dietas alternativas. Pediatría Integral. 5th ed. Sociedad Española de Pediatría Extrahospitalaria y Atención Primaria (SEPEAP), 313-23.
  • Gallo, D., Manuzza, M., Echegaray, N., Montero, J., Munner, M., Rovirosa, A., … & Murray, R. S. (2015). Grupo de trabajo alimentos de la sociedad argentina de nutrición-Alimentación Vegetariana. Available on: http://www. sanutricion. org. ar/files/upload/files/Alimentacion_Vegetariana_Revision_final. pdf. Consulted on1(06).
  • FAO. Capítulo 11. Vitaminas. Disponible en: http://www.fao.org/3/w0073s/w0073s0f.htm#:~:text=La%20vitamina%20B12%20es,Se%20mide%20en%20microgramos.

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.