Çocuklarda Kabızlık: Hangi Yiyecekleri Yemeliler?

Çocuklarda kabızlık pek çok ebeveynin çok endişelenmesine neden olan bir problemdir. Neyse ki, çoğu kabızlık vakası çocuğun beslenme düzenini değiştirerek çözülebilir. Peki, kabızlık yaşayan çocuklar hangi gıdaları yemelidir?
Çocuklarda Kabızlık: Hangi Yiyecekleri Yemeliler?
Saúl Sánchez Arias

Yazan ve doğrulayan beslenme uzmanı Saúl Sánchez Arias.

Son Güncelleme: 25 Ağustos, 2022

Çocuklarda kabızlık çok sık gerçekleşen bir sağlık problemidir. Küçük çocukların büyük bir kısmının bu problemden muzdarip olmaları yaygındır. Bu süreç genellikle çocuk büyüdükçe kendi kendine çözülür. Ancak, bazı vakalarda belirli beslenme düzeni değişiklikleri yapılması gerekebilir. Bugün, kabız çocukların hangi yiyecekleri yemesi gerektiğinden bahsedeceğiz.

Bunun altında yatan bazı hastalıklar ya da mekanik nedenler olması durumu haricinde, çocuklarda kabızlık genellikle uygun bir beslenme düzeni ile geri döndürülebilir bir şeydir. Bundan dolayı, çocukların ne yediğine dikkat etmek önemlidir. Bu şekilde ebeveynler küçüklerini farmakolojik tedavilere maruz bırakmak zorunda kalmaktan kaçınabilirler.

Bazı vakalarda laksatifler ve diğer ilaçlar gerekli olabilir. Ancak, bunlar vücutta belirli istenmeyen etkilere yol açabilirler ve karaciğerin metabolizmalarının zarar görmesine neden olabilirler. Bundan dolayı, bu yazımızda çocuklarda kabızlık durumunu önlemek ve tedavi etmek için etkili olabilecek belirli yiyecek ve beslenme stratejilerini keşfedeceksiniz.

Çocuklarda Kabızlık İçin Faydalı Yiyecekler

Küçükler kabızlıktan muzdarip olduklarında öncelikle problemin ne kadar şiddetli olduğunu belirlemek önemlidir. Bundan dolayı ebeveynlerin ilk yapması gereken şey bir tanı alabilmek için bir çocuk doktorunu görmektir. Bundan sonra doktor, farmakolojik tedaviler gerekip gerekmediğini, ya da beslenme düzenindeki değişikliklerin yeterli olup olmayacağını belirleyecektir.

Neyse ki, çoğu vakada, çocuklarda kabızlık çocuğun yediği yiyecekleri ayarlayarak önlenebilir. Pek çok gıda bağırsak hareketliliğini uyarır ve kabızlığın giderilmesine yardım eder.

Peki en iyi seçenekler nelerdir?

Bu yazımızı da okumak isteyebilirsiniz: Çocuklarda ve Ergenlerde Çölyak Hastalığı

Meyveler

Bu patolojinin tedavisi için temel olan besinlerden bir tanesi liflerdir. Meyve ve sebzeler bu madde bakımından zengindir, bu da dışkının hacminde ve dolayısıyla peristaltik bağırsak hareketlerinde bir artış görülmesini sağlar.

İki tür lif vardır: çözünebilir ve çözünemez lifler. Çözünebilir lifler, suyu emerek dışkının hacminin artmasına olanak sağlar. Bu şekilde geçiş mekanik açıdan daha hızlı ve daha verimli bir şekilde gerçekleşir. Dahası, dışkının kıvamı da daha iyidir, çünkü çözünebilir lifler dışkının sertliğini sınırlar.

Bu lif türü genellikle meyve ve sebzelerde bulunur, bu da bunları günlük bir şekilde tüketmenin çok önemli olduğu anlamına gelir. Ancak, çocukların yediği meyveleri çeşitlendirmek de önemlidir. Mevsiminde olan meyveleri seçmek vitaminlerin doğru şekilde alınmasını sağlamak söz konusu olduğunda genellikle etkili bir stratejidir.

Aynı zamanda, meyveleri bütün olarak tüketmek ile meyve suyu ya da smoothie olarak tüketmek arasında hatırı sayılır bir fark olduğunu belirtmekte de fayda vardır. Meyve suları ve smoothie’ler söz konusu olduğunda, meyvelerde var olan lifler kaybedilir, bu da onları çocuklarda kabızlık tedavisinde etkisiz hale getirir.

Çilek yiyen bir bebek.
Çocuklarda kabızlık söz konusu olduğunda meyveler harika bir müttefiktir. Lif içerikleri bağırsak geçişini iyileştirmeye yardımcı olur. Ayrıca, lezizdirler!

Çocuklarda Kabızlık İçin Yulaflar

Çözünemeyen lifler söz konusu olduğunda ise, en önemli temsilcilerden biri yulaftır. Bu lif türü bağırsak düzeyinde fermente edilerek kısa zincirli yağ asitleri üretmesi ile karakterizedir. Bu madde türü büyük bir anti-enflamatuvar güce sahiptir ve mikrobiyotanın – yani bağırsak florasının bileşimini iyileştirir.

Sağlıklı bir bağırsak florası besin maddelerinin doğru bir şekilde işlenmesini ve sıvıların optimum şekilde değişimini sağlar. Bu, çocuklarda kabızlık ve ishali engeller. Yulaftaki lifler esas olarak beta-glukanlardan oluşur, bu maddeler çeşitli faydalar sağlar.

Bir yandan, fermente edilmeleri bu maddelerin bir anti-enflamatuvar kapasite sağlar. Aynı zamanda, kişinin lipidik profilini bile düzenleyebilirler ve LDL kolesterol seviyelerini hafifçe düşürebilirler.

Tam Tahıllar

Yulafın yanı sıra, çocuklarda kabızlık söz konusu olduğunda yardımcı olabilecek başka tahıl türleri de vardır. Ancak, çocuklarımıza tahıl verdiğimiz zaman, rafine tahıllar yerine tam tahılları tercih etmek en iyisidir.

Bu gıda türü düşük bir glisemik indeks sunar, bu da pankreas sağlığı ve diyabetin yönetilmesi ile önlenmesi için iyi bir haberdir. Aynı zamanda, tam tahıllarda bulunan lif miktarı hatırı sayılır derecede yüksektir, bu da bağırsak geçişini iyileştirir.

Bağırsak Mikroflorası İçin Yoğurt

Günde en az bir porsiyon yoğurt tüketmek mikrofloranın sağlığını ve çocuklarda kabızlık semptomlarını hatırı sayılır derecede iyileştirir. Bu yiyecek yüksek miktarda probiyotik içerir – bunlar sindirim sisteminde kolonize olan ve konakçı için fayda sağlayan canlı bakterilerdir.

Bundan dolayı, doğru mikroflora sıvı değişimini garantiler ve besinlerin uygun şekilde emilmesini sağlar. Bunun bir sonucu olarak, dışkı, atılması için gereken doğru kıvama ve sertliğe sahip olacaktır.

Çocukların yiyecekleri yoğurdun şeker içeriği düşük olmalıdır. Son yıllarda çok sayıda şekerli süt ürünü piyasaya sürülmüştür. Bu ürünler işlenmiş ürünler kategorisine girer ve bundan dolayı çocuklar bunları çok sınırlı miktarlarda tüketmelidir.

Ancak, fermente süt olan doğal yoğurdun günlük tüketimi bağırsak sağlığı için tamamıyla olumludur. Ayrıca, çocuklarda kabızlığın engellenmesine de yardımcı olur.

Çocuklarda kabızlık durumunu engellemek için doğal yoğurt.
Probiyotik içeriği göz önüne alındığında, doğal yoğurt çocuklarda kabızlığın iyileşmesini desteklemek için iyi bir seçenektir.

Kabız Olan Çocuklar Daha Fazla Su İçmelidir

Eğer sıvı tüketimi yetersizse çözünebilir lifler yararlı olmayacaktır. Bundan dolayı, günde en az 6-8 bardak su içmek en iyisidir. Bu doğru kıvamdaki, çok sert olmayan dışkıların oluşturulmasını garantileyecektir, dışkı aşırı sert olursa bazı mekanik bloklar oluşabilir.

Bunlara ek olarak, su vitaminlerin vücut tarafından emilmesi ve dağıtımı açısından vazgeçilmez bir unsurdur. Kanın temel bir bileşenidir ve insan vücudunu oluşturan tüm sistemlerde bulunmaktadır.

Beslenme Yoluyla Çocuklarda Kabızlığı Azaltın

Genel olarak, kabızlıktan muzdarip olan çocuklar için en iyi yiyecekler yüksek bir lif içeriğine sahip olan yiyeceklerdir. Çözünebilir lifler bakımından zengin olan yiyecekleri içeriklerinde çözünemeyen lif içeren yiyecekler ile birleştirmek önemlidir. Bundan dolayı ebeveynler meyvelere, sebzelere ve tam tahıllara öncelik vermelidir.

Bu şekilde, dışkının hacminin doğru olacağını ve geçişinin komplikasyonlar yaşanmadan gerçekleşeceğini garantileyebilirsiniz. Bunların hepsine ek olarak, çocuklar bolca su içmelidir, çünkü dışkının aşırı sert olması dışarıya atılmasını zor hale getiren ana sebeplerden bir tanesi olabilir.

Bunların tamamı çocuğunuzun kısa bir sürede daha iyi hissetmesine yardımcı olacaktır. Ancak, eğer kabızlık bir süre boyunca devam ederse ya da diğer semptomlar da görülürse, çocuğunuzu bir doktora götürün.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Anti M, Pignataro G, et al. Water supplementation enhances the effect of high-fiber in still frequency and laxative consumption in adult patients with functional constipation. Hepatogastroenterology. Mayo-Junio 1998. 45 (21): 727-32.
  • Dreher M. L. Whole fruits and fruit fiber emerging health effects. Nutrients. Diciembre 2018. 10 (12): 1833.
  • Freeman CR, Zehra A, Ramirez V, Wiers CE, et al. Impact of sugar on the body, brain and behavior. Frontiers in Bioscience. 2018. 23: 2255-2266.
  • Gómez Carus A, Ceballos Walls I, et al. Informe: datos actuales sobre las propiedades nutricionales de la avena. Fundación Española de la Nutrición. (FEN).2017.
  • Guerra P, Lima L. N, et al. Pediatric funcional constipation treatment with Bifidobacterium – containing yogurt: a crossover, double-blind, controlled trial. World Journal of Gastroenterology. Septiembre 2011. 17 (34): 3916-3921.
  • Mayo Clinic. Estreñimiento en niños. Septiembre 2021.
  • National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK). Definición y hechos sobre el estreñimiento. U. S. Department of Health and Human Services. Mayo 2018.
  • National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK). Tratamiento para el estreñimiento en niños. U. S. Department of Health and Human Services. Mayo 2018.
  • National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK). Síntomas y causas del estreñimiento en los niños. U. S. Department of Health and Human Services. Mayo 2018.
  • Rollet M, Bohn T, et al. Association between dietary factors and constipation in adults living in Luxembourg and taking part in the ORISCAV-LUX 2 Survey. Nutrients. Enero 2022. 14 (1): 122.
  • Wilkins T, Sequoia J. Probiotics for gastrointestinal conditions: a summary of the evidence. American Family Physician. 2017. 96 (3): 170-178.

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.