Kırışıklıkların ne sebeple oluştuklarına bağlı olarak birçok farklı türü vardır. Genellikle benzer tedaviler olmasına rağmen ne sebeple oluştuklarına dayanarak değişiklik gösterebilir. Daha fazlasını öğrenmek ister misiniz? Bu yazıyı okuyun!
Son Güncelleme: 06 Kasım, 2020
Kimse kırışıklıkları istemez. Aslında, tüm kırışıklıklar yaşlanma sebebiyle görülmez. Çeşitli faktörler sebebiyle oluşabilir. Bu sebeple, kırışıklıkların farklı tipleri öğrenmek ve en etkili tedavi yönteminin ne olduğunu bilmek önemlidir.
Olası sebeplerine rağmen, kırışıklıklar ciltte aynı yolu gösterirler ve özellikle erken dönemlerde belirsiz olabilirler. Bu yazıda, görünümleri ile bağlantılı olan faktörlere dayanarak kırışıklıkları sınıflandıracağız.
Daha fazlasını öğrenmek için okumaya devam ediniz!
Kırışıklıklar, yüz kaslarının kalıcı olarak kasılması ile gelişen derinin katlanmalarıdır. Deri katmanlarının oluşan değişiklikler sebebiyle yaşlanma döneminde bunlar daha fazla görünür.
Epidermis tabakası daha incelir ve nem ve sıkılığını sağlayan elastikiyet ve kollajen azalır. Derinin en alt tabakası olan hipodermis zaman geçtikçe yağ doku miktarı azalır.
Kırışıklıklar, yaşlanmanın en belirgin işaretidir. Ancak, diğer şeylerin dışında kötü alışkanlıklar ve güneşe maruz kalma sebebiyle de görülebilirler.
Kırışıklıkların Farklı Tipleri
Klinik olarak, kırışıklıklar derin veya çok yüzeysel olabilir. Yüzeysel olanlar geri gerildiğinde kaybolur, bunlar derin olanlardan bu şekilde farklılaşır. Derin olanlar deri gerildiğinde kaybolmazlar. Aynı hali ile görünürler, ama oluşma şekilleri değişiklik gösterebilir.
Kırışıklıkların ana çeşitlerini inceleyelim.
Statik Kırışıklıklar
Bu kırışıklıklar, kollajen, doku ve elastikiyetindoğal olarak hacminin azalması sebebiyle oluşurlar. Bunları görebilmek için yüz mimikleri yapmanıza gerek yoktur, onlar zaten yüzünüzün aynı hareketleri tekrarlaması sayesinde derinize yerleşmiştir.
Dinamik Kırışıklıklar
Bunlar ifade kırışıklıklarıdır. Kaşları çatarak, somurtarak, gözleri kısarak ve gülerek bunları biz oluşturuyoruz. Bunlar kas aktivitesi nedeniyle oluşurlar. Genellikle 3 yaş sonrasında görülmeye meyillilerdir, bazı kişiler önleyici tedavi olarak botulinum toksin kullanmaktadır.
En popüler dinamik kırışıklıklar:
“Kaz ayağı” güldüğünüzde ortaya çıkan hatta yüz dinlenme halindeyken bile görülebilir.
Alındaki yatay çizgiler
Kaş çatma ve somurta ile oluşan dikey çizgiler
Yer Çekimine Bağlı Kırışıklıklar
Yer çekimine bağlı kırışıklıklar, yaşlanma sürecinin bir sonucu olarak ortaya çıkar. Genellikle 40 yaş civarı fark edilir. Yaşlanma, adipoz (yağlı) dokuda azalma, vasküler dejenerasyon ve kemik atrofisi (körelmesi) ile kendini gösterir.
Bunlar bazı faktörlerle işaretlenir:
Vurgulanmış dehidrasyon
Deri daha kuru ve sert bir yapıya dönüşmesi
Dermis tabakasının ışık ve tonunu kaybetmesi
Zamanla, derideki elastin ve kollajenin azalmasına bağlı olarak yüz daha fazla yaşlanır. İfade kırışıklıkları vurgulanmıştır ve deri yer çekimi sebebiyle sarkar. Benzer olarak, adipoz (yağ doku) dokusunda kayıp yüzün belirli kemik bölgelerini öne çıkarır ve yaşlanmanın işaretlerini vurgular.
Bunun en sık rastlanan alanları aşağıdaki gibidir:
Boyun
Çenenin yanları
Kulakların ön kısmı
Yer çekimine bağlı kırışıklıklar, derinin yaşlanmasına bağlı olarak oluşuru. Sıklıkla, 40 yaş sonrası oluşur.
Karışık Kırışıklıklar
Bunlar birçok faktör sebebiyle olabilir, örneğin yaşlanma, uzun süre güneşe maruz kalma, yer çekimi ve yüz hareketleri. Bunlar, ağızda kenarları, burun kenarları ve boyunun ön kısmındaki dikey kırışıklıklar.
Şeklindeki dinamiklere göre farklılık gösterir. Bu hatlar, boyunda, yüzde ve boyun hattında dikey olarak görülür. Bunlar tipik olarak, vücuttaki kollajen, elastin ve hyaluronik asitin doğal olarak üretimi azaltığında, 30 yaşından sonrasında görülür
Richard Glogau’nun Kırışıklıkların Farklı Tipleri İçin Sınıflandırması
Kırışıklık tiplerinin farklılaştırmak için başka bir sistem daha vardır. Bu sistem deri uzmanı Richard Glogau tarafından genişletilmiştir. Bu sistem kırışıklıkları derinin fotoaging (erken yaşlanma) açısınagöre dört farklı kategoriye sınıflandırmaktadır.
TİP I: Kırışıklık Yok: Bu durum genellikle 20 ile 30 yaş arasındaki kişilerde görülür. Hafif erken yaşlanma ile karakterize edilir, orta düzeyde pigment değişiklikleri görülür, minimal kırışıklıklar ve keratoz (sertleşme, nasırlaşma) yoktur. Saklamak için makyaja ihtiyaç yoktur.
TİP II: İfade Kırışıklıkları: Bunlar, 30 ile 40 yaş arasındaki kişilerde görülür. Hafif erken yaşlanma, lekeler ve sertleşmeler(ama görülemeyen) rastlanır. İfade kırışıkları özellikle güldüğünüzde göz çevresinde görülürler. Bazen, saklamak için makyaj yapmaya ihtiyaç duyulur.
TİP III. Oturmuş Kırışıklık: Bunlar, 50 ile 60 yaş arasındaki kişilerde görülür. İleri yaşlanma, belirgin lekeler, telenjiektaziler ve görünür keratozlar(sertleşmeler) ve hatta yüzünüzde ifade yapmasanız bile belirgin kırışıklıklara rastlanır. Makyaj yaparak tamamen saklanamazlar.
TİP IV: Sadece Kırışıklık:Bunlar, 60 yaş üstü kişilerde görülür. şiddetli yaşlanma, sarımsı gri deri rengi, premalign lezyonlar, ve yüzün her yerinde kırışıklıklara rastlanır. Çatlak ve yarıklar olduğu için makyaj yapamazsınız.
Kırışıklıkların Farklı Tipleri Hakkında Neleri Hatırlamalısınız
Bütün kırışıklık tipleri yaşlanma sebebiyle oluşmamaktadır. Bazıları, güneşe fazla maruz kalma veya yüz ifadeleri sebebiyle daha erken görülebilir. Sağlıklı yaşam alışkanlıkları ve bir güzellik rutini edinmek bu görüntüyü yavaşlatmak için çok önemlidir.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
Manríquez JJ, Majerson Gringberg D, Nicklas Diaz C. Wrinkles. BMJ Clin Evid. 2008;2008:1711. Published 2008 Dec 16.
Zhang J, Hou W, Feng S, Chen X, Wang H. Classification of facial wrinkles among Chinese women. J Biomed Res. 2017;31(2):108-115. doi:10.7555/JBR.31.20150175
Fujimura T, Hotta M. The preliminary study of the relationship between facial movements and wrinkle formation. Skin Res Technol. 2012
Small R. Botulinum toxin injection for facial wrinkles. Am Fam Physician. 2014
Farage, Miranda A et al. “Characteristics of the Aging Skin.” Advances in wound care vol. 2,1 (2013)