Kolesterol Probleminizi Kötüleştiren 4 Alışkanlık
Kolesterolle ilgili sorun, görünmez bir sağlık tehdidi olmasıdır. Yüksek kolesterole sahip olabilirsiniz ve rutin bir analiz yapana ya da sonuçlarını deneyimleyene kadar bunun farkına varamayabilirsiniz. Eğer beslenme düzeninizde çok fazla yağ, sosis ya da kırmızı et tüketmek yoksa nasıl kolesterol probleminiz olabilir?
Kolesterolünüzün seviyesini etkileyen, farkında olmayabileceğiniz başka faktörler de vardır. Bu yazımızda farkına varmadan hangi hataları yaptığınızı ve kolesterolünüzün yükselmesine neyin sebep olduğunu öğreneceksiniz. Daha fazlasını öğrenmek ve bu probleminizi iyileştirmek için okumaya devam edin!
Kolesterol Nedir?
Kolesterol, vücudun herhangi bir yerinde ve kanda bulunan balmumu gibi, yumuşak ve yağlı bir maddedir. Sağlığa katkıda bulunan pek çok yararlı işlevi vardır. Örneğin, hücrelerin düzgün çalışmasına yardımcı olur ve belirli hormonların üretiminde rol oynar.
Bununla birlikte, kandaki fazla kolesterol, miyokardiyal enfarktüs ya da felç riskinin artmasına da neden olabilir.
Bu yazımızı da okuyun: Kahvaltınızda Kolesterolü Düşürmenin 5 Yolu
Kolesterol Seviyeniz Nasıl Ölçülür?
Eğer 20 yaşında ya da bu yaştan daha büyükseniz, kolesterolünüzü en az beş yılda bir ölçmelisiniz. Lipid paneli adı verilen bir kan testi, kolesterolünüzün seviyesini ölçebilir. Test şu konularda bilgi sağlar:
- Toplam kolesterol: Kanınızdaki toplam kolesterol miktarı. Her iki türü de içerir: Düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) kolesterol ve yüksek yoğunluklu lipoprotein, ya da HDL, kolesterol.
- Kötü kolesterol (LDL): Bu, arterlerinizde biriken ve onları tıkayan kolesteroldür.
- İyi Kolesterol (HDL): Bu, kolesterolün arterlerinizden atılmasına yardımcı olur.
Kolesterol Probleminizi Kötüleştirebilecek Alışkanlıklar
1. Stres
Stres günümüzde çok yaygın bir hastalıktır ve uzun vadede devam ederse vücudumuzda ciddi sonuçlara neden olabilir. Peki, aynı zamanda yüksek kolesterole de neden olur mu?
Stres kan basıncınızı yükseltebilir, insomniaya, alışkanlıkların değişmesine ve zihinsel performansınızın yanı sıra zihin durumunuzda değişikliklere de neden olabilir. Peki yine de, insan vücudundaki kolesterolü yükseltebilir mi?
Bu bağlamda, bir çalışma zihinsel ve duygusal stresin sağlıklı erkeklerde kolesterol değerlerini kontrol grubuna kıyasla %11 arttırdığını gözlemlemiştir. Ayrıca, kolesterolle stres hormonu olan kortizol arasında da bir ilişki bulmuşlardır, bu da kardiyovasküler hastalıklar ile dislipidemi arasındaki ilişkinin anahtarı olabilir.
2. Alkol
Kolesterolden bahsedildiğinde alkol tüketimi bir denge meselesidir. İlk olarak, makul miktarda alkol içmenin “iyi” kolesterolünüzün düzeylerini iyileştirdiği ve kalp hastalığı vakalarının azalması ile bağlantılı olduğu gösterilmiştir.
Öte yandan, çok fazla alkol almak kan lipid profillerini ve nihayetinde kalp sağlığını olumsuz etkileyebilir. Görebileceğiniz gibi, bu, sağlığınıza zarar vermekten kaçınmak için ölçülü olarak alkol tüketmek ile ilgilidir.
3. Kolesterol Sorununuz Varsa Tütünden Kaçının
Sigara içmek, kardiyovasküler sistemi oksijeni azaltmak ve kalpte yıpranmaya neden olmak da dahil olmak üzere çeşitli şekillerde etkiler. Bu hastalıkların ortaya çıkmasının ya da artmasının nedeni, nikotinin kandaki trombosit agregasyonunu, kolesterolü ve trigliseridleri artırabilmesidir.
Karbon monoksit, diğer zararlı etkilerinin yanı sıra kan kolesterolünü de artırır. Bu nedenle, ‘hafif’ sigaralar içmek hastalık riskini azaltmaz, çünkü sigara içen kişi daha düşük olan nikotin dozunu telafi etmek için genellikle daha fazla duman solur, bu da karbon monoksiti ve daha sonra neden olduğu sorunları arttırır.
Bu yazımızı okumak da ilginizi çekebilir: Sigarayı Bıraktıktan Sonra Fark Edeceğiniz 5 Olumlu Değişiklik
4. Oral Kontraseptifler
Doğum kontrol haplarının kadın sağlığı üzerinde çeşitli yan etkileri vardır ve bunlardan biri de kolesterolde artış olabilir. Bununla birlikte, tüm kontraseptifler aynı etkiyi yaratmaz ve kolesterolün tüm türleri de kötü değildir.
Gestagen bazlı kontraseptifler yalnızca bir tür hormon içerir ve genellikle mini haplar olarak üretilirler. Bu tür bir kontraseptifin pek çok avantajı vardır ve çok etkilidir. Ayrıca emzirme döneminde de kullanılabilir.
Ancak maalesef, bu ilaç hiperkolesterolemik bir etkiye sahiptir. Bu hap genellikle LDL ya da kötü kolesterolü arttırır ve HDL’yi ya da iyi kolesterolü düşürür. Bu nedenle, bu tür bir kontraseptif seçerseniz, birkaç ayda bir kontrol testleri yaptırmanız çok önemlidir.
Kolesterol sorununuz varsa, unutmayın…
Vücudunuzun iyi bir şekilde çalışması için, iki kolesterol türü arasında bir denge kurmanız gerekir, böylece yüksek kolesterol seviyelerinin neden olduğu kardiyovasküler problemlerden kaçınabilirsiniz. Sağlıklı yaşamanız ve kolesterol probleminizi iyileştirmeniz için dengeli beslenmek ve fiziksel egzersiz yapmak şarttır.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Wertlake, P. T., Wilcox, A. A., Haley, M. I., & Peterson, J. E. (1958). Relationship of Mental and Emotional Stress to Serum Cholesterol Levels. Proceedings of the Society for Experimental Biology and Medicine, 97(1), 163–165.
- Agarwal V, Gupta B, Singhal U, Bajpai SK. Examen de estrés: cambios en el colesterol sérico, triglicéridos y lípidos totales. Revista india de fisiología y farmacología. Octubre de 1997; 41 (4): 404-408.
- Nasiff-Hadad Alfredo, Gira Phillipe, Bruckert Erick. Efectos del alcohol sobre las lipoproteínas. Rev cubana med [Internet]. 1997 Abr [citado 2019 Abr 01] ; 36( 1 ): 51-60. Disponible en: http://scielo.sld.cu/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0034-75231997000100009&lng=es.
- Wakabayashi I. Associations between heavy alcohol drinking and lipid-related indices in middle-aged men. Alcohol. 2013 Dec;47(8):637-42. doi: 10.1016/j.alcohol.2013.10.001. Epub 2013 Oct 11. PubMed PMID: 24239151.
- Fotherby, K. (1989). Anticonceptivos orales y lípidos. BMJ, 298 (6680), 1049-1050. https://doi.org/10.1136/bmj.298.6680.104.
- JainR. B., y DucatmanA. (2018) Asociaciones entre el tabaquismo y las concentraciones de lípidos / lipoproteínas entre los adultos estadounidenses de ≥ 20 años. Revista de biomarcadores circulantes , 7 (1). Recuperado de https://journals.aboutscience.eu/index.php/jcb/article/view/2089
- Colesterol. MedlinePlus, en línea: https://medlineplus.gov/spanish/cholesterol.html
